Stop het mogelijke verbod van Ashwagandha
Vanuit het ROW is er mogelijkheid tot reageren op een wetsvoorstel.
Dit wetsvoorstel heeft onmiddelijke impact op een belangrijk kruid in de Ayurveda en dat is Ashwagandha. Ashwagandha dreigt onterecht op de lijst met verboden planten te komen.
In mijn blogs heb ik regelmatig geschreven over dit belangrijke kruid. Ik heb zelfs een monogram met als titel: Ashwagandha de Koning der Kruiden geschreven.
De overheid bied belanghebbende de gelegenheid om via internetconsulatie te reageren op dit voorgenomen besluit.
Een reactie op de internetconsultatie plaatsen doe je zo:
Ga naar deze pagina.
Laat een bericht achter of upload een document met je reactie.
Klik op verder
Vul je e-mailadres en persoonsgegevens in
Vink de gewenste instellingen aan
Klik op verder
Controleer de gegevens en klik op Inzenden
Let op: je krijgt een mail met een link om je inzending te bevestigen. Vergeet dit niet te doen anders is de inzending niet geldig.
Wij hopen dat zoveel mogelijk mensen de reactie plaatsen zodat dit geluid uit de samenleving niet genegeerd kan worden.
Deel dit bericht in je netwerk en laat je stem horen!
Hieronder volgt de reactie van ons centrum op het voorstel.
Reactie Europa Ayurveda Centrum – maart 2025
Betreft: Consultatie Wijziging van de Warenwetregeling inzake schadelijke stoffen in voedingssupplementen en kruidenpreparaten
Geachte L.s., in het bijzonder de koning, de minister van VWS, haar staatssecretarissen en de secretarisgeneraal van VWS,
Namens het Europa Ayurveda Centrum (EAC) reageer ik graag op de voorgenomen wijziging van de Warenwetregeling.
Sinds onze oprichting in 2000 zetten wij ons in voor een authentieke, veilige en verantwoorde toepassing van Ayurveda in Nederland en Europa. Ayurveda kent een duizenden jaren oude traditie waarin kruidenpreparaten integraal onderdeel uitmaken van de gezondheidszorg, gebaseerd op diepgaande kennis en praktische ervaring.
Wij onderschrijven het belang van consumentenveiligheid als een gezamenlijke maatschappelijke verantwoordelijkheid van overheid, producenten, zorgprofessionals en wetenschappers. Ook wij constateren dat de herkomst van planten, gebruikte plantendelen, teelt- en bereidingswijze en dosering cruciale factoren zijn bij de beoordeling van de veiligheid van kruidenpreparaten.
Vanuit onze jarenlange praktijkervaring als artsen en therapeuten binnen de Ayurveda beschikken wij over diepgaande kennis van de veilige toepassing van kruiden als Withania somnifera (Ashwagandha). Wij willen daarom specifiek ingaan op de voorgenomen opname van dit kruid in Bijlage 1 (verboden stoffen).
Withania somnifera speelt binnen de Ayurveda een essentiële rol als rasayana (verjongend middel) en adaptogeen, en wordt wereldwijd op grote schaal veilig toegepast. De meldingen van bijwerkingen, zoals genoemd in het RIVM-rapport en bij LAREB, vormen naar ons oordeel geen voldoende grond voor een verbod. De casuïstiek wijst vooral op onzorgvuldig gebruik, niet-transparante extracten en toepassing van niet-traditionele plantendelen zoals het blad, terwijl juist de wortel traditioneel en veilig wordt gebruikt.
Wij pleiten daarom, in lijn met de Nederlandse Vereniging voor Fytotherapie en het Herboristengilde, voor opname van Withania somnifera in Bijlage 3 met duidelijke gebruiksvoorwaarden en waarschuwingen:
- Vermelding van het gebruikte plantendeel (voorkeur voor wortelpreparaten);
- Duidelijke doseringsrichtlijnen op basis van werkzame inhoudsstoffen, met name Withanoliden;
- Contra-indicaties voor mensen met bestaande lever- of schildklieraandoeningen;
- Voorzorgsadvies voor gebruik tijdens de zwangerschap.
Europese context
Binnen de Europese Unie geldt geen uniform verbod op Withania somnifera. In landen als België en Frankrijk is het gebruik toegestaan mits voorzien van etiketteringsvereisten en waarschuwingen. In België is Ashwagandha opgenomen in lijst 2 van de Belgische kruidendatabank. De Franse ANSES adviseerde in 2022 om producten met Ashwagandha te voorzien van waarschuwingen bij zwangerschap en schildklieraandoeningen, maar acht een totaalverbod niet noodzakelijk.
De European Food Safety Authority (EFSA) heeft Ashwagandha niet opgenomen op een lijst van verboden planten en adviseert evenmin een verbod. EFSA benadrukt, net als andere autoriteiten, het belang van kwaliteitscontrole, extractiemethode en vermelding van het gebruikte plantendeel voor veilig gebruik.
Deze Europese lijn toont aan dat verantwoorde toepassing van Ashwagandha breed geaccepteerd is. Een totaalverbod in Nederland zou disproportioneel zijn en niet in lijn met buurlanden of het Europese beleid.
Risico-inschatting en aanbevelingen
| Risico | Frequentie | Omkeerbaar? | Aanbevolen mitigatie |
|---|---|---|---|
| Levertoxiciteit (DILI) | <0,01% zeer zeldzaam – <50 gevallen wereldwijd | Ja, bij tijdige herkenning | – Duidelijke dosering – Plantendeel vermelden (wortel) – Waarschuwing bij symptomen |
| Hyperthyreoïdie | Zeer zeldzaam, enkele casussen | Ja | – Niet gebruiken bij hyperthyreoïdie – Schildklierfunctie monitoren bij therapie |
| Abortief effect (theoretisch) | Geen klinische casuïstiek (speculatief in oude bronnen) | N.v.t. | – Vermijden tijdens zwangerschap – Voorzorgswaarschuwing op etiket |
| Interacties met medicatie | Theoretisch, enkele casussen bekend | Ja | – Advies vragen bij gebruik naast medicatie zoals benzodiazepines of schildkliermedicatie |
Slotadvies en aanbevelingen
Namens het Europa Ayurveda Centrum, Witharen – 20 maart 2025
Op basis van de beschikbare wetenschappelijke literatuur, traditionele toepassingen en jarenlange praktijkervaring concluderen wij dat een algeheel verbod op Withania somnifera (Ashwagandha) niet gerechtvaardigd is.
De gemelde bijwerkingen zijn zeldzaam, grotendeels omkeerbaar en vooral gerelateerd aan incorrect gebruik of onzuivere producten. Wereldwijd wordt Ashwagandha veilig toegepast, zowel binnen de traditionele Ayurveda als in moderne fytotherapie.
Wij adviseren het ministerie van VWS te kiezen voor een zorgvuldige regulering die de veiligheid waarborgt en tegelijkertijd de medicinale waarde van dit kruid erkent:
- Schrap Withania somnifera van de lijst met verboden planten;
- Plaats het kruid op een lijst van gereguleerde kruiden, met als voorwaarden:
- Verplichte etikettering van het gebruikte plantendeel (bij voorkeur de wortel);
- Vermelding van contra-indicaties bij lever- en schildklieraandoeningen;
- Duidelijke doseringsinstructies op basis van werkzame inhoudsstoffen;
- Voorzorgsadvies bij zwangerschap;
- Verplichte kwaliteitscontrole op samenstelling en dosering.
Deze aanpak voorkomt onnodige beperkingen voor patiënten en therapeuten die baat hebben bij dit kruid en sluit aan bij Europese praktijken. Zij biedt ruimte voor verantwoord gebruik van Withania somnifera als waardevol kruid binnen zowel de Ayurvedische als westerse fytotherapeutische traditie.
Het Europa Ayurveda Centrum is graag bereid om haar kennis en ervaring in te brengen bij verdere consultatie of dialoog. Wij hopen dat het ministerie kiest voor proportioneel beleid dat zowel veiligheid als toegang tot effectieve kruidenpreparaten waarborgt.
Met vriendelijke groet,
Cornelis Peters
Directeur en Ayurvedisch geneeskundige
Europa Ayurveda Centrum, Witharenweg 9, 7738 PE Witharen, Overijssel.
