Sint-Janskruid, Brahmi en Antidepressiva.
Vandaag kregen we een vraag via de chat op onze website die we regelmatig horen: kunnen kruiden gecombineerd worden met antidepressiva? Veel mensen willen naast hun medicatie ook natuurlijke middelen gebruiken, zoals kruiden. Maar om veilig te combineren, is het belangrijk om te begrijpen hoe zowel medicijnen als kruiden werken.
Oxazepam, een veelgebruikt medicijn tegen angst en slapeloosheid, behoort tot de benzodiazepinen. Dit soort medicijnen werkt in op het centrale zenuwstelsel en helpt bij het bevorderen van rust, het verminderen van angst en het vergemakkelijken van slaap. Oxazepam doet dit door de werking van de neurotransmitter GABA te versterken. GABA remt de activiteit van zenuwcellen en kalmeert zo het zenuwstelsel.
Oxazepam bindt zich aan GABA-A-receptoren op zenuwcellen, waardoor de remmende werking van GABA wordt versterkt. Dit zorgt ervoor dat zenuwcellen minder prikkelbaar worden, wat leidt tot een rustgevend, angstverminderend en spierontspannend effect. Hierdoor voel je je kalmer, minder angstig, en is slapen vaak makkelijker.
Oxazepam heeft een korte tot gemiddelde werkingsduur, wat betekent dat het relatief snel door het lichaam wordt afgebroken. Dit maakt het een populaire keuze voor mensen met acute angst of slaapproblemen. Toch brengt langdurig gebruik risico’s met zich mee, zoals tolerantie en afhankelijkheid. Mensen kunnen steeds hogere doseringen nodig hebben om hetzelfde effect te bereiken, en stoppen met het medicijn kan lastig zijn vanwege ontwenningsverschijnselen.
Hoewel oxazepam snel verlichting biedt bij angst en slapeloosheid, kan langdurig gebruik leiden tot bijwerkingen zoals gewichtstoename en verminderd libido. Het is dus belangrijk om altijd goed te overwegen of en hoe lang je dit soort medicatie wilt gebruiken, en om met een arts te overleggen over veilige combinaties met kruiden.
De vragensteller vroeg of hij naast die medicijn ook Sint Janskruid en Brahmi kan gebruiken.
Sint-janskruid (Hypericum perforatum) en Brahmi (Bacopa monnieri) zijn beide planten die invloed kunnen uitoefenen op het zenuwstelsel, maar ze werken op verschillende manieren op de synapsen, de punten waar zenuwcellen signalen doorgeven.
Sint-janskruid (Hypericum perforatum)
Sint-janskruid wordt vaak gebruikt als een natuurlijk antidepressivum. Het werkingsmechanisme is niet volledig begrepen, maar het lijkt voornamelijk invloed te hebben op verschillende neurotransmittersystemen, zoals serotonine, dopamine, en noradrenaline.
- Effect op synapsen: Sint-janskruid remt de heropname van serotonine, dopamine en noradrenaline. Hierdoor blijven deze neurotransmitters langer in de synaptische spleet (de ruimte tussen de synapsen), wat de communicatie tussen zenuwcellen versterkt. Deze werking is vergelijkbaar met die van conventionele antidepressiva zoals Selectieve Serotonine Heropnameremmers (SSRI’s). Het kan ook de gevoeligheid van bepaalde receptoren in de hersenen veranderen, wat een stemmingsverbeterend effect heeft.
- Invloed op synapsplasticiteit: Door het verhogen van de beschikbaarheid van neurotransmitters, kan het bijdragen aan neuroplasticiteit, het vermogen van de hersenen om nieuwe verbindingen te vormen en zich aan te passen.
Brahmi (Bacopa monnieri)
Brahmi wordt traditioneel gebruikt in de Ayurvedische geneeskunde vanwege zijn neuroprotectieve en cognitief verbeterende eigenschappen. Het wordt vooral geassocieerd met verbeterde cognitieve functies zoals geheugen en leervermogen.
- Effect op synapsen: Brahmi lijkt te werken door het verhogen van de activiteit van acetylcholine, een belangrijke neurotransmitter voor geheugen en leren. Het verhoogt ook de synaptische transmissie en kan de groei van dendritische vertakkingen (uitlopers van neuronen die de communicatie tussen zenuwcellen vergemakkelijken) stimuleren, wat de connectiviteit tussen neuronen verbetert.
- Antioxidant en neuroprotectief effect: Brahmi bevat antioxidanten die hersencellen beschermen tegen schade door oxidatieve stress. Dit helpt bij het behouden van synaptische integriteit en het voorkomen van degeneratieve processen in de hersenen. Het verhoogt ook het niveau van bepaalde neurotransmitters zoals serotonine, wat bijdraagt aan een gevoel van welzijn, maar in mindere mate dan sint-janskruid.
Vergelijking van hun effecten op synapsen
- Neurotransmittersysteem: Sint-janskruid werkt op meerdere neurotransmittersystemen (serotonine, dopamine, noradrenaline), terwijl Brahmi zich voornamelijk richt op acetylcholine, met enige invloed op serotonine.
- Cognitieve versus stemmingsregulatie: Sint-janskruid wordt voornamelijk gebruikt voor stemmingsregulatie en het behandelen van depressie, terwijl Brahmi vooral wordt toegepast voor geheugenverbetering en bescherming tegen cognitieve achteruitgang.
- Neuroplasticiteit: Beide stoffen bevorderen op verschillende manieren neuroplasticiteit: sint-janskruid door neurotransmitters langer in de synaptische spleet te houden, en Brahmi door de synaptische transmissie en neuronverbindingen direct te verbeteren.
Samengevat werken sint-janskruid en Brahmi beide op de synapsen, maar hun werkingsmechanismen en doelen verschillen. Sint-janskruid richt zich meer op stemmingsregulatie via serotonine, dopamine en noradrenaline, terwijl Brahmi meer betrokken is bij geheugen en leerprocessen door de stimulatie van acetylcholine en het bevorderen van neuronale groei.
