Endometriose gezien vanuit de Ayurveda

Janine belde in wanhoop op. “Ik heb het helemaal gehad met mijn maandelijkse marteldagen,” riep ze me toe. Dagen van tevoren ben ik intens moe, ik heb huilbuien om niets, het ene moment ben ik euforisch en het andere moment dieptriest. Ik zit in een achtbaan wat mijn hormonen betreft.” Mijn man kijkt me dan vaak aan met een gezicht van “daar gaan we weer. Ik voel me dan net een puber en dat wil ik helemaal niet.”

Janine is inmiddels 35 jaar en heeft al vanaf haar 10^de jaar enorme last van haar menstruatie. Er zijn maanden dat het redelijk gaat, dan heb ik maar een of hooguit twee dagen dat ik op bed lig, maar er zijn maanden bij dat ik bijna een week van slag ben.

Het begon allemaal al vroeg. Toen ze 10 jaar was begon ze met menstrueren. Al gauw kreeg ze extreme pijn dat uitstraalde naar haar buik en rug. Het werd steeds erger totdat de diagnose endometriose gesteld werd. Toen begreep ze dat dit zomaar een tijdelijke aandoening was.

We spreken van endometriose als weefsel, dat lijkt op het slijmvlies dat de binnenkant van de baarmoeder bekleedt (endometrium), op plaatsen buiten de baarmoeder voorkomt.

Het endometrioseweefsel kan zich bijvoorbeeld hechten aan het oppervlak van verschillende organen en weefsels en daar groeien. Denk hierbij aan je eierstokken, je eileiders, de ligamenten (ophangbanden) van de baarmoeder, je darmen en je blaas. [1]

De klachten die je kunt ervaren bij endometriose zijn per vrouw verschillend. De ernst ervan staat niet altijd gelijk aan de ernst van de aandoening.

De plaats van de endometriosehaarden bepaald de mate waarin klachten worden ervaren. Zo kan het zijn dat milde endometriose, bijvoorbeeld achter de baarmoeder, erge pijn veroorzaakt terwijl ernstige endometriose, voornamelijk gevestigd op de eierstokken, juist weer voor heel weinig pijn zorgt.

Kleine endometriosehaarden produceren bij hogere activiteit prostaglandine. Prostaglandinen zijn weefselhormonen die een rol spelen bij het reguleren van vele fysiologische processen die waarschijnlijk verantwoordelijk zijn voor veel van de symptomen van endometriose.

De reguliere behandeling is een symptomatische behandeling. Dat betekent dat alleen de symptomen behandeld worden.

• Veel vrouwen hebben baat bij prostaglandineremmers zoals Ibuprofen, Diclofenac en Naproxen (NSAID’s).
• Pijnstillers kunnen de extreme pijn onderdrukken.
• Hormonale medicatie kan de ontwikkelde endometriose afremmen of tot stilstand brengen. Hormonale behandeling beïnvloedt de aanmaak van hormonen voor de eisprong, de opbouw van het baarmoederslijmvlies en daardoor de menstruatie.
• Bij diep invasieve endometriose kan er gekozen worden om te opereren. Het is dan de bedoeling dat de arts tijdens een operatieve ingreep alle endometrioseweefsel, cysten en verklevingen verwijdert. [2]

“Ik weet niet wat de Ayurveda kan doen, ik ga er dan ook niet vanuit dat jullie dit kunnen genezen, maar is er een andere manier van behandelen dan pijnstillers, hormonen of operaties?”, vroeg ze me vertwijfelt.

“Die is er”, zei ik. “Die is er zeker.”

Ik noem de voornaamste behandeltechnieken even op:

• Shodhana – Snehana (oleatie) – Massages
• Marma therapie – Energiepunten massage
• Yoni Prakshalanam – Vaginale spoelingen met kruidendecocties
• Shirodhara – Continue stroom van warme olie op het voorhoofd
• Swedana – Warme kompressen of stoom om transpiratie op te wekken
• Ama pachana – Verwijdering van gifstoffen
• Agni deepana – Verhogen van de stofwisseling
• Vata anulomana – Neerwaartse beweging van vata dosha balanceren
• Lekhana – Verwijdering van verklevingen en overmatige kapha dosha
• Ahara – Dieet veranderingen
• Vihara – Veranderingen in levensstijl
• Shiro dhara – Rustgevend
• Nasya – Geeft een positief effect op de hormonale functie
• Rasayana – Verjonging