De lengte van het leven, de gezondheid, de immuniteit, de energie, het metabolisme, de teint, de kracht, het enthousiasme, de luister en de vitale ademhaling zijn allemaal afhankelijk van agni.
Charaka Samhitā
Onze zintuigen
Onze zintuigen nemen de wereld waar en geven dit door aan onze hersenen die het interpreteren en er betekenis aangeven. In mijn studie Ayurveda in India werd er veel aandacht geschonken aan de rol van je zintuigen en de betekenis daarvan voor je algehele welzijn. Een van de dingen die ik nooit zal vergeten was de les waarin werd verteld dat het belangrijk is om je zintuigen positief te stimuleren. Je maakt hier keuzes in. Bewust naar mooie dingen kijken, naar harmonieuze muziek luisteren, smakelijk eten nuttigen, de huid van je geliefde voelen, een wierookje aansteken. Al deze dingen brengen je in een aangename stemming. Als je dit met je volle aandacht doet, dus bij iedere handeling nadenkt maken je hersenen sporen aan zodat dit een bewuste herinnering wordt. Bewuste herinneringen sturen je leven omdat dit de referentie is vanwaaruit je beslissingen neemt.
Superbrein
Hetzelfde lees ik terug in het boek Superbrein van Chopra en herinner ik me van de lezing van prof. Tanzi tijdens het Alzheimer symposium van 5 juni in de Beurs van Berlage in Amsterdam.
Ieder van ons heeft een brein, en ieder van ons ziet de wereld op zijn eigen manier. Onze hersenen geven niet alleen betekenis aan de wereld, ze scheppen haar. Je kunt dit vergelijken met een filmprojector. De projector (ons brein) projecteert de film op het scherm (onze wereld) maar de film zit niet in de projector. Mijn zus die anderhalf jaar met mij scheelt heeft een andere ervaring van haar jeugd met onze ouders dan ik. Wie is dan de drijvende kracht achter onze verschillende films? Wie is de creator van die films?
Hoe werkt het brein
Naast deze filosofie wat heerlijk is om over na te denken is het mij vooral te doen om te begrijpen hoe onze hersenen werken. Wat het is dat de ziekte van Alzheimer veroorzaakt. De gangbare theorie op dit moment is dat dit veroorzaakt wordt door twee eiwitten. Beide eiwitten zijn nodig en worden dan ook door iedereen aangemaakt. Echter bij de ziekte van Alzheimer gaat het mis wat betreft de functie en het opruimen van deze eiwitten. Het zijn de amyloid-beta eiwit en het tau eiwit. Het amyloid-beta eiwit is een onderdeel van een groter eiwit en dat heet kortweg APP. APP staat voor Amyloïd Precursor Proteïne en is de voorloper van het eiwit amyloid-beta. Het tweede eiwit, het tau eiwit speelt een belangrijke rol bij de overdracht van voedingstoffen tussen de hersencellen. Dat moet je zo voorstellen. Het eiwit tau verzorgt het spoor waarover een soort treintje met wagonnetjes voedsel van de ene cel naar de andere gaat om voedsel te geven. Na het voeden wordt het spoortje weer afgebroken en de materialen weer gebruikt voor een andere plaats in de hersenen waar voeding nodig is.
Signalering gaat mis
Bij de ziekte van alzheimer krijgt het eiwit tau niet de juiste signalen en ontstaat er een kluwe aan railtjes die transport onmogelijk maken en daardoor de aanvoer van voeding stopt. De hersencellen sterven dus af. Er is nog een andere oorzaak die prof. Tanzi vertelde tijdens het symposium en dat mij als ayurveda geneeskundige onmiddelijk rechtop deed zitten. Dat is de ontdekking van onstekingen in de hersenen. Bij mensen die geen ontstekingen hebben kunnen toch amyloid beta plakkaten en een warboel aan tau eiwitten gevonden worden terwijl ze geen Alzheimer hebben. Bij mensen die wel ontstekingen hadden waren de symptomen onmiskenbaar voor de ziekte Alzheimer. De ontsteking is dus een belangrijke trigger dat het echt fout gaat. In de Ayurveda herkennen we dit door het begrip Agni.
Iemand is zo oud als zijn Agni.
Ayurvedisch gezegde.
Agni
Agni speelt dus een hoofdrol in het leven van de mens. Maar wat is ‘agni’? Agni is het “vuur in ons lichaam”, de energie die alle processen in het leven op gang brengt en onderhoudt. In ons lichaam werkt agni door middel van het spijsverteringsvuur in op de vertering van ons voedsel. De belangrijkste reden voor een slechtfunctionerende agni is onwetendheid. Het feit dat je niet in harmonie leeft met de natuur en je eigen natuur. In de ayurveda is een verhoging van agni reden om in een vroeg stadium in te grijpen want een verhoogde agni betekent temperatuurstijgingen en dat is precies wat een ontsteking is. Pitta is de energetische kracht van het vuur, agni is de inhoud. Agni is in iedere cel van ons lichaam aanwezig, houdt de voeding in stand en handhaaft het immuunsysteem door in het maagdarmkanaal de lichaamsvreemde stoffen en toxinen te vernietigen.
Alzheimer aanpakken in de kern
Willen we een ziekte als Alzheimer dus in de kern aanpakken dan moeten we zorgen dat er geen ontstekingen optreden. Dat we de triggers die dit veroorzaken vermijden of elimineren. Naar mijn weten zijn drie dingen van belang.
- Voeding dat bij je past en dat hoort bij het seizoen.
- Leefstijl dat bij je aard past en dat in overeenstemming is met de gebruiken van je omgeving.
(cultuur) - Mindset waarbij je beseft dat jij degene bent die je brein aanstuurt en niet dat het brein jouw aanstuurt.
In mijn volgende artikelen ga ik dieper in op voeding, leefstijl en mindset.
Op en aanmerkingen worden ten zeerste gewaardeerd en dragen bij aan een open discussie. Per slot van rekening gaat het iedereen aan.
Cornelis Peters
14-06-2015
Bronnen:
Charaka Samhita
Superbrein – Nieuwe hersenwegen naar geluk en gezondheid van Deepak Chopra en Rudolph Tanzi
De lezing van prof. R. Tanzi
Alzheimer Nederland