De macula, ook bekend als de gele vlek, is een klein, ovale gebied in het centrum van het netvlies van het oog. Het is ongeveer 5 millimeter in diameter en bevindt zich aan de achterkant van het oog, in het midden van de retina.
De macula is verantwoordelijk voor het scherpe centrale zicht, dat nodig is voor activiteiten zoals lezen, autorijden en het herkennen van gezichten. Het bevat een hoge concentratie van kegeltjes, de fotoreceptoren die verantwoordelijk zijn voor het waarnemen van kleur en details.
Binnen de macula is er een kleine depressie genaamd de fovea, die het centrum van het scherpste zicht vormt. De fovea bevat een hoge dichtheid aan kegeltjes en is het gebied van het netvlies dat het meest gevoelig is voor licht en de beste visuele waarneming biedt.
Vanwege zijn cruciale rol bij het scherpe centrale zicht is de gezondheid van de macula essentieel voor een goed gezichtsvermogen. Aandoeningen die de macula aantasten, zoals maculadegeneratie of maculaire schisis, kunnen leiden tot wazig zicht, vervormd zicht of zelfs verlies van het centrale gezichtsvermogen.
Macula degeneratie of Macula schisis
Maculaire schisis, ook bekend als maculaire degeneratie of maculadegeneratie, is een oogziekte waarbij het centrale gedeelte van het netvlies, de macula genaamd, beschadigd raakt.
De macula is verantwoordelijk voor scherp zien en kleuronderscheiding.
Bij maculaire schisis kan het netvlies op dit gebied verschillende afwijkingen vertonen, waaronder:
- Vochtophoping: Er kan vocht ophopen in de lagen van het netvlies, waardoor de structuur van de macula wordt aangetast en het gezichtsvermogen wordt verstoord.
- Afscheiding: Delen van het netvlies kunnen loskomen van elkaar, wat leidt tot een splitsing van de lagen van de macula.
- Littekenvorming: Als reactie op het beschadigde gebied kan littekenweefsel ontstaan, wat het zicht verder kan belemmeren.
Maculaire schisis kan verschillende oorzaken hebben, waaronder leeftijdsgebonden maculadegeneratie (AMD), pathologische myopie (ernstige bijziendheid), genetische factoren en traumatisch letsel aan het oog.
Deze aandoening kan leiden tot wazig zicht, vervormd zicht of een verlies van het centrale gezichtsvermogen, waardoor dagelijkse activiteiten zoals lezen en autorijden moeilijk kunnen worden.
Reguliere behandeling van maculaire schisis kan bestaan uit injecties met medicijnen in het oog, laserbehandelingen, of in sommige gevallen chirurgie om de macula te stabiliseren en verdere verslechtering van het zicht te voorkomen.
Behandelingen van Macula degeneratie met Ayurveda
De ogen worden beïnvloed door de Pitta-dosha, een van de drie bio-energieën die het lichaam reguleren. Bij maculaire schisis zijn Ayurvedische behandelingen gericht op het balanceren van de Pitta-dosha en het verbeteren van de algehele gezondheid van de ogen.
Hier zijn enkele Ayurvedische benaderingen die kunnen worden gebruikt bij de behandeling van maculaire schisis:
- Dieet en voedingssupplementen: Het volgen van een dieet dat rijk is aan voedingsstoffen die gunstig zijn voor de ogen, zoals vitamine A, C en E, omega-3 vetzuren en antioxidanten, helpen bij het bevorderen van de gezondheid van het netvlies. Voedingsmiddelen zoals wortelen, bladgroenten, bessen, noten, zaden en vette vis kunnen gunstig zijn. Daarnaast kunnen Ayurvedische kruiden en supplementen zoals triphala worden gebruikt om de algemene ooggezondheid te ondersteunen.
- Netra Tarpana: Dit is een traditionele Ayurvedische oogbehandeling waarbij medicinale kruidenoliën worden gebruikt om de ogen te voeden en te versterken. De behandeling omvat het maken van een dam van deeg rond de ogen, waarna warme, medicinale olie in de dam wordt gegoten en gedurende een bepaalde tijd wordt vastgehouden.
- Netra Vasti: Net als Netra Tarpana is Netra Vasti een Ayurvedische oogbehandeling waarbij een dam van deeg rond de ogen wordt gemaakt. In plaats van olie wordt er echter een mengsel van medicinale kruiden en ghee (geklaarde boter) in de dam gegoten en gedurende een bepaalde tijd vastgehouden.
- Nasya: Deze behandeling omvat het aanbrengen van medicinale oliën in de neuspassages, wat kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en het balanceren van de Pitta-dosha, die de ogen beïnvloedt volgens de Ayurvedische principes.
Hoe houd je de Macula gezond?
Het behouden van een gezonde macula is essentieel voor het behoud van een goed gezichtsvermogen. Hier zijn enkele manieren om de gezondheid van de macula te ondersteunen:
- Gezond dieet: Een voedzaam dieet rijk aan antioxidanten, vitamines en mineralen kan helpen om de gezondheid van de macula te ondersteunen. Voedingsmiddelen die gunstig zijn voor de ogen, zoals groene bladgroenten, vis rijk aan omega-3 vetzuren, bessen, noten en zaden, kunnen helpen om de macula gezond te houden.
- Bescherming tegen UV-straling: Blootstelling aan UV-straling kan schade aan de macula veroorzaken. Draag daarom een ​​zonnebril die 100% UV-bescherming biedt wanneer je buiten bent, zelfs op bewolkte dagen.
- Stoppen met roken: Roken kan de bloedvaten in het netvlies beschadigen en het risico op maculadegeneratie verhogen. Als je rookt, overweeg dan om te stoppen om de gezondheid van je ogen te ondersteunen.
- Regelmatige lichaamsbeweging: Regelmatige lichaamsbeweging kan de bloedcirculatie verbeteren en de algehele gezondheid van de ogen bevorderen, inclusief de macula.
- Beperk schermtijd: Langdurige blootstelling aan schermen van computers, tablets en smartphones kan vermoeidheid van de ogen veroorzaken en mogelijk bijdragen aan problemen met het netvlies, inclusief de macula. Neem regelmatig pauzes tijdens het werken met schermen en probeer de 20-20-20-regel te volgen: kijk elke 20 minuten minstens 20 seconden weg naar iets op minstens 20 voet afstand.
Door deze gezonde gewoonten te integreren in je levensstijl, kun je de gezondheid van je macula ondersteunen en je algehele ooggezondheid bevorderen.
Andere oogziekten waarbij Ayurveda een belangrijke rol kan spelen zijn:
Enkele oogziekten die volgens de principes van Ayurveda kunnen worden behandeld, zijn onder andere:
- Droge ogen syndroom: Ayurvedische behandelingen kunnen gericht zijn op het verlichten van droogheid en irritatie van de ogen door gebruik te maken van kruidenpreparaten, oogdruppels en specifieke voedings- en levensstijlaanpassingen.
- Conjunctivitis (bindvliesontsteking): Ayurvedische kruidenpreparaten en oogwassingen met medicinale kruiden zoals triphala, neem en rozenwater kunnen helpen bij de behandeling van conjunctivitis en het verminderen van ontstekingen.
- Oogaandoeningen geassocieerd met veroudering: Voor oogaandoeningen zoals cataract (staar) en glaucoom kunnen Ayurvedische behandelingen gericht zijn op het ondersteunen van de algehele ooggezondheid, het verminderen van ontstekingen en het versterken van de oogweefsels.
- Computer Vision Syndrome: Ayurvedische behandelingen kunnen helpen bij het verminderen van oogvermoeidheid, droge ogen en andere symptomen geassocieerd met langdurig gebruik van computers en digitale apparaten.
- Refractieafwijkingen: Terwijl Ayurveda geen directe behandeling biedt voor refractieafwijkingen zoals bijziendheid, verziendheid of astigmatisme, kunnen Ayurvedische behandelingen gericht zijn op het versterken van de algemene ooggezondheid en het verminderen van symptomen zoals vermoeidheid van de ogen.
Nog even in het kort de meest voorkomende oogziekten uitgelegd.
Cataract” en “staar” worden vaak door elkaar gebruikt en verwijzen naar dezelfde oogaandoening, terwijl “maculadegeneratie” een aparte oogaandoening is. Hier is het verschil tussen beide:
Cataract (Staar):
Cataract, ook bekend als staar, is een veelvoorkomende oogaandoening waarbij de natuurlijke lens van het oog troebel wordt. Dit troebel worden van de lens kan leiden tot wazig zicht, verminderd contrast en problemen met het zien van heldere kleuren.
Cataract kan verschillende oorzaken hebben, waaronder veroudering, blootstelling aan UV-straling, roken, diabetes en andere gezondheidsproblemen.
Behandeling van cataract omvat vaak het chirurgisch vervangen van de troebele lens door een kunstmatige intraoculaire lens om het zicht te herstellen.
Maculadegeneratie:
Maculadegeneratie is een progressieve oogaandoening waarbij de macula, het centrale gedeelte van het netvlies dat verantwoordelijk is voor het scherpe centrale zicht, beschadigd raakt. Deze schade kan leiden tot vervormd zicht, wazig zicht en een verlies van het centrale gezichtsvermogen.
Er zijn twee vormen van maculadegeneratie: droge maculadegeneratie en natte maculadegeneratie.
Droge maculadegeneratie ontwikkelt zich langzaam en wordt gekenmerkt door de ophoping van drusen (gele afzettingen) in de macula.
Natte maculadegeneratie is ernstiger en wordt gekenmerkt door abnormale bloedvaten die lekken en littekens veroorzaken in de macula.
Behandeling van maculadegeneratie kan variëren, afhankelijk van het type en de ernst van de aandoening, en kan onder meer bestaan uit medicamenteuze behandelingen, lasertherapie en injecties in het oog.
Glaucoom:
Glaucoom is een oogaandoening die wordt gekenmerkt door schade aan de oogzenuw, meestal als gevolg van verhoogde druk binnen het oog. Deze verhoogde oogdruk kan leiden tot beschadiging van de oogzenuw en uiteindelijk tot permanent verlies van het gezichtsvermogen als het onbehandeld blijft.
Glaucoom wordt vaak “de stille dief van het gezichtsvermogen” genoemd omdat het vaak geen symptomen veroorzaakt in de vroege stadia van de ziekte en het zichtverlies geleidelijk optreedt.
Er zijn verschillende vormen van glaucoom, waaronder:
- Primair openhoekglaucoom: Dit is de meest voorkomende vorm van glaucoom, waarbij de afvoerkanalen van het oog geleidelijk verstopt raken, waardoor de druk in het oog langzaam toeneemt.
- Gesloten-hoekglaucoom: Bij deze vorm van glaucoom is de hoek tussen het hoornvlies en de iris (de voorste oogkamerhoek) te smal, waardoor de iris de afvoerkanalen van het oog blokkeert en de druk plotseling stijgt.
- Normale-tensieglaucoom: Bij deze vorm van glaucoom is de oogdruk normaal, maar toch is er schade aan de oogzenuw en verlies van het gezichtsvermogen.
Symptomen van glaucoom zijn meestal afwezig in de vroege stadia, maar kunnen later in de ziekte voorkomen, zoals:
- Wazig zicht
- Oogpijn
- Hoofdpijn
- Rode ogen
- Het zien van regenbogen rond lichten
Kortom, cataract (staar) verwijst naar de vertroebeling van de natuurlijke lens van het oog, terwijl maculadegeneratie verwijst naar schade aan het centrale gedeelte van het netvlies en glaucoom wordt gekenmerkt door schade aan de oogzenuw. Alledrie de aandoeningen kunnen leiden tot problemen met het zicht, maar hebben verschillende oorzaken en behandelingen.