Als trotse soldaten met helmen van goud bloeit Guldenroede in onze kruidentuin. Het is een geliefde plant voor bijen en andere vliegende insecten.
Wij zijn deze prachtige plant volop aan het oogsten. Niet alles want de bijen en insecten willen we graag erbij houden voor de bestuiving.
Ik keek net in Pubmed en zag tot mijn grote verrassing dat er 608 wetenschappelijke studies zijn gedaan met dit kruid. Het is dan ook een zeer medicinaal kruid dat ook nog eens een lange historie kent.
Guldenroede of echte guldenroede wordt zo genoemd vanwege de rechte stengel die lijkt op een roede en de goudgele bloemen. De Latijnse naam Solidago betekent ‘gezond’ en verwijst naar de betekenis van de plant als een medicijn.
Guldenroede wordt doorgaans ingezet bij klachten met de nieren en de blaas en recentelijk ook de ademhalingswegen.
De plant bevat antibiotische en ontstekingsremmende flavonoïden en glycosiden, die ook de hoeveelheid urine verhogen. Dit maakt dat Guldenroede heel geschikt is om te gebruiken bij (milde) blaasontsteking.
Medicinale plantendelen en inhoudsstoffen
Alle delen van de plant, behalve de wortel, worden gebruikt voor medicinale toepassingen. Echte guldenroede bevat ongeveer 1,4 procent flavonoïden, triterpeensaponinen, fenolglycosiden en vooral de stof rutine dat ook voorkomt in boekweit, rabarber, appels, uien, thee en asperges.
Saponinen, ook wel zeepstoffen genoemd, is een speciale groep secundaire plantenstoffen die tot de glycosiden behoort. Men vermoedt dat een plant saponinen produceert als bescherming tegen insectenvraat en groei van bacteriën en schimmels. Dat zorgt dan ook weer voor de antibiotische werking van de plant.
Fenolglycosiden werken als afweer tegen bacteriën, ze veroorzaken voedselinfecties en voedselvergiftiging bij insecten maar ook bij vogels. Zo beschermen deze planten zich niet alleen tegen bacteriën maar ook tegen vraatzucht van insecten en vogels.
Rutine bevat tal van gezondheidsbevorderende effecten. Rutine is verwant aan quercetine en is in staat om als natuurlijk antioxidant lichaamscellen te beschermen tegen vrije radicalen die schade toebrengen aan het lichaam. Tevens beschermt rutine vitamine C tegen oxidatie en verbetert het de absorptie van vitamine C in het lichaam.
Werking
Vanzelfsprekend is niet één enkele stof verantwoordelijk voor het medicinale effect van deze plant, maar draait het om de interactie van flavonoïden, triterpeensaponinen, rutine en fenolglycosiden. Flavonoïden stimuleren de nieren om meer water uit te scheiden. Hierdoor worden de urinewegen goed gespoeld en worden mogelijke ziektekiemen in het proces weggespoeld.
Het is dus belangrijk om veel water te drinken als je guldenroede gebruikt. Daarnaast is guldenroede ontstekingsremmend, licht krampstillend en voorkomt het vermoedelijk blaasstenen. Bij milde urineweginfecties is de keuze voor Guldenroede dus een prima optie.
Bij een blaasontsteking is het medicinale kruid geschikt als thee of in tabletvorm. In theesoorten wordt Guldenroede vaak gecombineerd met berkenbladeren en paardenstaart (Equisetum).
De werkzame stoffen zijn geconcentreerd in afgewerkte preparaten. Als de symptomen van een blaasontsteking na korte tijd niet verbeteren, is het wel belangrijk om naar je huisarts te gaan. Blaasontsteking kan namelijk overgaan in een nierbekkenontsteking als het niet gauw overgaat.
Gezondheidsvoordelen van de guldenroede
De guldenroede wordt veel gebruikt als diureticum in theevorm. Een diureticum is een middel dat de afgifte van water door de nieren bevordert. Het heeft ook samentrekkende, bloedzuiverende en licht antipyretische (koortswerend) effecten en wordt daarom door natuurgeneeskundigen gebruikt voor de volgende toepassingen:
- stimulatie van de stofwisseling
- artritis (gewrichtsontsteking)
- winderigheid
- blaasontsteking
- darmontsteking
- diabetes
- diarree
- mondontsteking en keelontsteking
- jicht
- urineweginfecties
- schaafwonden
- insectenbeten
- maagkrampen
- buikkrampen
- nierontsteking
- niergruis en nierstenen
- oedeem (afvoeren van overtollig vocht)
- reuma
- urinewegaandoeningen
- veneuze aandoeningen
- wondgenezing
Dosering en toepassing
De guldenroede kan worden gebruikt als thee, tabletten of capsules, tinctuur en met de gewassen bladeren op een schaafwond die niet meer bloed.
Thee
Giet 250 ml heet water over 2 theelepels guldenroedethee en zeef het na 15 minuten. Drink driemaal daags 1 kopje tussen de maaltijden door.
Tinctuur
Bereid 20 gram kruiden met 150 ml alcohol van 70% in een donkere fles, zeef na 10 dagen en bewaar in een donkere fles. Neem driemaal daags 10 druppels verdund met water. Op dit moment staat bij ons de guldenroede in de alcohol en is over 10 dagen klaar.
Wondverband
Neem verse, gewassen bladeren en leg ze op een wond die niet meer bloedt. Na korte tijd trekt de pijn weg en zorgen de inhoudstoffen van de bladeren dat de wond geneest.
