In oktober 2012 heb ik een enquête verstuurd naar een aantal boeren bij ons in de omgeving met de vraag of zij op de hoogte waren van het gebruik van kruiden met een antimicrobiële werking. Met andere woorden je kunt ook kruiden gebruiken in de plaats van antibiotica om je vee gezond te houden. Ik heb ongeveer 50 enquêtes verstuurd en daarvan de helft teruggekregen. Van deze helft wisten 8 van de boeren niet dat kruiden deze eigenschappen hadden. Inmiddels zijn we alweer bijna twee jaar verder en is de discussie over antibiotica in de veeteelt breed doorgedrongen in de maatschappij.
Voeding en de agrarische sector
Het onderwerp voeding en de agrarische sector zijn dagelijks nieuws in bijna alle media en niet te vergeten de vele blogs op internet. Iedereen vind er wel wat van. Ik ben beroepsmatig maar zeker ook persoonlijk erg betrokken bij dit onderwerp vandaar dat ik er ook weer over begin. Wat is er nu aan de hand en waar moeten we met zijn allen op letten én – dat is natuurlijk mijn stokpaardje – wat zegt de Ayurveda hiervan.
Experts
Ik laat even een aantal experts aan het woord. Ik begin met hoogleraar Jan Kluytmans die arts/microbioloog is in het Amphia Ziekenhuis in Breda en hoogleraar VUmc. Hij zegt dat negentig procent van de kip besmet is met E-coli’s die ESBL bevatten. ESBL betekent ‘extended spectrum beta lactamase’ en dat is een verzamelnaam voor een groep enzymen die door bacteriën gemaakt worden. Nou, wat is daar nu zo bijzonder aan zou je zeggen. Dat is niet zo mooi want deze enzymen zijn in staat om de antibioticagroepen cefalosporine en penicilline te hydrolyseren zodat deze onwerkzaam wordt. Dat is nu het grote probleem. Deze ESBL producerende E-colis zijn dus een direct gevolg van het overmatige antibioticagebruik.
Het valt toch wel mee?
Ik hoor vaak van mensen dat het toch wel meevalt met het antibioticagebruik bij mensen. Dat is misschien wel zo maar het antibioticagebruik bij de veeteeltindustrie (een vreselijk woord eigenlijk) is wel gigantisch groot (geweest). En omdat wij met onze voeding rechtstreeks te maken hebben met de hele agrarische sector kunnen we dierenziekten en mensenziekten niet meer gescheiden houden. Als we het hebben over een gezondheidszorg dan horen de dieren hierbij. Ook als je vegetariër bent ontkom je niet aan dit probleem. De mest van de dieren komt uiteindelijk weer op het land terecht en ook in onze groenten en fruit.
One Health
Omdat wij de gezondheid van mens en dier jaren gescheiden hebben gehouden zitten we nu flink in de problemen. Het is nu een keer zo dat alles verbonden is met elkaar. Dat moeten we nu echt onder ogen gaan zien en het liefs heel erg snel. Er wordt nu ook gesproken over One Health.
ZonMw dat gefinancierd wordt door VWS en NWO stimuleert gezondheidsondersoek en zorginnovatie. ZonMw ziet in dat het samen gaan van gezondheid van mens en dier en aandacht voor interventies in de voedselketen uiteindelijk zorgt voor One Health.
One Health voor alles wat leeft en zo gaat het in de natuur ook. Dat is echt geen rocketscience maar gewoon gezond verstand.
Nog even terug
In 2009 vond Kluytmans samen met het RIVM het probleem met de ESBL in kip. Dat is een nog veel groter gevaar dan MRSA omdat deze bacterie veel makkelijker via voedsel verspreid wordt. Voedselveiligheid is iets dat wij met heel veel inzet en inzicht verkregen hebben door de eeuwen heen en dat keert zich nu tegen ons lijkt het wel.
Hoe ging het vroeger?
Toch leefden mensen tot 1940 zonder antibiotica en waren er ook bacteriën die ons potentieel ernstig ziek konden maken. Degene die ziek werden waren de mensen met een lage weerstand net als nu. Het eerste en naar mijn inziens belangrijkste wapen tegen de gevaren die op de loer liggen is de verhoging van onze weerstand. Hebben we daar pillen voor nodig? Nee, daar heb je in eerste instantie gezond verstand voor nodig. Nu al – onder leiding van oud minister Verburg is er al 50% antibioticareductie bereikt in de veeteelt Dat betekend dat er dus veel te veel pillen verstrekt zijn aan die arme dieren. Achteraf is dat dus niet nodig gebleken. Maar het kan nog beter, het moet naar praktisch nul gebracht worden en dat kan.
Ayurveda geeft antwoord
Er zijn in de Ayurveda voldoende kruiden bekend met een sterk antimicrobiële werking. Dieren in de natuur zoeken deze planten en kruiden op wanneer zij hier behoefte aan hebben. De natuur geeft antwoord op bijna alle vragen die wij stellen. We moeten dan natuurlijk wel opletten en goed kijken en luisteren naar wat er zich vlak voor onze neus afspeelt. Dieren doen dat en ook de traditionele geneeswijzen waaronder de Ayurveda hebben die kennis nog. Het is dus nu de hoogste tijd om alle kennis die opgesloten zit in de traditionele geneeswijzen te ontsluiten voor deze moderne(?)tijd.
Oud is goud zei mijn oma altijd…. ze heeft nog gelijk ook zoals altijd.
Cornelis Peters
4 mei 2014
In deel 2 van ‘Tijdbom onder onze Voedselveiligheid en de wijsheid uit het Oosten’ zal ik een aantal Ayurvedische kruiden bespreken met antimicrobiële werking als tegenhanger van antibiotica.
Bronnen en verder lezen:
Tegen het leven of voor het leven.
One Health is een portal die bedoeld is voor professionals uit het humane en het veterinaire domein. Het is een digitaal platform om humaan-veterinaire informatie-uitwisseling en samenwerking te faciliteren. Geraadpleegd op 4 mei 2014
Wikipedia geraadpleegd op 4 mei 2014
Foodlog geraadpleegd op 4 mei 2014
ZonMw geraadpleegd op 4 mei 2014
