Kurkuma, naast het feit dat het als specerij in de keuken gebruikt wordt, heeft meerdere medicinale toepassingen in de ayurveda.
Zo wordt het voorgeschreven bij mensen met chronische darmontstekingen, hepatitis, pancreatitis, reuma, oogontstekingen en de laatste tijd ook tegen alzheimer. Wat opvalt is dat het dus vooral bij ontstekingen ingezet wordt. Zo beginnen bijna alle ziekten waaronder ook Alzheimer. Wanneer we bedenken dat ontstekingen de eerste signalen zijn van het lichaam op een verstoring dan is het een interessant gegeven dat kurkuma al sinds mensenheugenis dagelijks gebruikt wordt in de Indiase keuken.
Wat is een ontsteking ook weer precies.
Een ontsteking is een reactie van het lichaam op beschadiging van weefsels of op prikkels van buitenaf. Dit kan veroorzaakt worden door aanvallen van micro-organismen zoals bacteriën, virussen of schimmels of door chemische stoffen en stralingen zoals bijvoorbeeld UV straling. Het doel van een ontsteking is om uiteindelijk de schade te herstellen. Het is dus niet een ziekte maar een proces tot herstel.
Iedere ontsteking doorloopt vier fasen.
- De eerste fase van een ontsteking is een sterkere doorbloeding van de plek die beschadigd is. Om dit te bereiken worden vaatverwijdende stoffen aan het bloed toegevoegt. Dat doet het lichaam zelf in de vorm van histamine en bradykinine. De plek van de aandoening wordt daardoor roder en warmer.
- De tweede fase is het uittreden van vocht vanuit de bloedbaan naar het weefsel dat beschadigd is. Daardoor wordt de plek vaak wat dikker doordat het vocht ophoopt.
- De derde fase is de toestroom van witte bloedlichaampjes naar het beschadigde weefsel. Zij worden daarbij geholpen door cytokines om uit het bloed naar het weefsel te gaan. Dus er vind een verhoogde activiteit plaats van (a) een grotere bloeddoorstroming, (b)meer vocht en (c)meer cellen. In het aangedane weefsel vind er dus een grotere energieverbruik en warmteproductie plaats.
- De vierde fase is de fase van herstel en genezing. Door proliferatie van onder andere fibroblasten wordt het weefsel weer hersteld. Dit proces laat dus duidelijk zien dat ontsteking geen ziekte is maar een proces van het lichaam om zich te herstellen.
Even terug naar Kurkuma, hoe smaakt het?
Kurkuma smaakt warm, kruidig, bitter en pittig. Het is echt een wonderlijke combinatie van deze eigenschappen gecombineerd met de pure smaak en dat is bitter. Kurkuma wordt gebruikt om rijst mooi geel te kleuren, als aroma in vis en vleesgerechten, en in de talloze curry-gerechten die de Indiase keuken rijk is. Maar ook gewoon in onze Hollandse gerechten doet Kurkuma het goed. Wat te denken van courgettesoep met kurkuma?
Kurkuma in de wetenschap.
Alleen al in Pubmed zijn er 2075 artikelen over dit gele kruid waarvan 24 artikelen over Kurkuma en de effecten daarvan op de ziekte Alzheimer. In deze 24 artikelen worden diverse aspecten van kurkuma onderzocht. Ik zet de 24 onderzoeken onderaan dit artikel zodat u verder kunt lezen. Zelf heb ik er twee onderzoeken uitgelicht omdat dit het meest de ayurvedische zienswijze benaderd. Dat is het artikel nummer [4] en [8].
Wat staat er nu precies.
In de ayurvedische bereidingen worden bijna altijd combinaties gemaakt van verschillende kruiden. Dat is niet voor niets. De inhoudstoffen van de diverse kruiden werken op elkaar in. Ik vergelijk het wel eens met de vele instrumenten van een orkest. Het is de compositie van de tonen en de keuze van de instrumenten dat zorgt voor een slechte of juist voor een prachtige voorstelling. Zo ook met kruiden. Alleen de inhoudsstoffen zegt op zich niet alles. Het is de combinatie van kruiden en de toedieningsvorm dat bepalend is voor de werking.
Hoe zit dat nu met kurkuma als medicijn?
Ik heb de beide artikelen eruit gelicht om de volgende redenen.
- In het eerste artikel wordt ingegaan op de curcuminoiden van kurkuma. Dat is een mix van curcumine, demethoxycurcumine en bisdemethoxycurcumin. Dit zijn de vitale bestanddelen van kurkuma. Het wordt algemeen aangenomen dat curcumine de belangrijkste bestanddeel van het curcuminoide mengsel is. Dat is echter maar ten dele waar. Juist de andere twee bestanddelen van het mengsel curcuminoide spelen een belangrijke bijdrage aan het effect van curcuminoïden in alzheimer.
- In het tweede artikel gebruiken ze een combinatie van een medische voedselcocktail van een turmeric extract met 95% curcuminoids, een groene thee extract van 50% epigallocatechingallate en een naast twee andere stoffen ook een extracht van zwarte peper dat 95% piperine bevat. In dat laatste zit nu net de crux van de ayurveda aanpak. Kurkuma werkt alleen effectief als je het combineert met zwarte peper vanwege de stof piperine. Gebruik je dat niet dan kunnen de curcuminoiden de darmwand nauwelijks passeren en dan heb je er dus niets aan. Ze hebben een maatje nodig die de deur voor ze opendoet. Zo simpel is dat.
Kurkuma in de maaltijd.
Dus terug naar kurkuma in de maaltijd. Dat raad ik dus iedereen aan. Doe dan net als het recept wat ik al verteld hebt ALTIJD peper erbij zodat de inhoudstoffen van de kurkuma de darmwand kunnen passeren en opgenomen kunnen worden in de bloedbaan. Vandaar kunnen ze overal heen gebracht worden om kleine ontstekingen te verhelpen en zodoende preventief zorgen dat de ontstekingen – dat dus geen ziekte is maar een herstelproces – niet uitmonden in ziekten.
Als toetje nog de betekenis van de kleur van kurkuma.
Vaak heb ik op Indiase markten prachtige piramiden gezien van allerlei soorten specerijen. De okergele tot lichtgele kleur sprong er dan als een zonnetje uit. Ook op de geest heeft geel een uitgesproken werking. Wijsheid, hoge intelligentie, creativiteit, fantasie en een groot denkvermogen wordt toegeschreven aan de kleur geel. Het zet de hersenen aan tot denken en is een goed middel tegen neerslachtigheid. Van alle kleuren bevat geel het meeste licht. Geel wordt geassocieerd met zon, licht, leven en lente. Over de hele wereld is geel altijd al een populaire kleur geweest. Zo versierden vrouwen in het oude Egypte hun lichamen met gele oker. De kleur geel wordt in heel Azië beschouwd als een heilige kleur en is ook de spirituele kleur van het boeddhisme. In het oude China mochten alleen de leden van de keizerlijke familie de kleur geel dragen omdat zij gezien werden als afstammelingen van de zon.
Dus de gele kleur van kurkuma in je voeding heeft verstrekkende gevolgen op zowel je geest als je lichaam. Vergeet niet de peper. Anders werkt kurkuma nauwelijks.
Cornelis Peters
12 augustus 2014
Graag hoor ik je mening over dit artikel. Weet jij nog een interessante tip over dit fantastische kruid? Ik hoor het graag. Scrol dan helemaal naar beneden en laat je reactie achter.
Bronnen:
1.
Naksuriya O, Okonogi S, Schiffelers RM, Hennink WE. Curcumin nanoformulations: a review of pharmaceutical properties and preclinical studies and clinical
data related to cancer treatment. Biomaterials. 2014 Mar;35(10):3365-83.
2.
Lee WH, Loo CY, Bebawy M, Luk F, Mason RS, Rohanizadeh R.
Curcumin and its derivatives: their application in neuropharmacology and neuroscience in the 21st century. Curr Neuropharmacol. 2013 Jul;11(4):338-78.
3.
Chin D, Huebbe P, Pallauf K, Rimbach G.
Neuroprotective properties of curcumin in Alzheimer’s disease–merits and limitations. Curr Med Chem. 2013;20(32):3955-85.
4.
Ahmed T, Gilani AH. Therapeutic potential of turmeric in Alzheimer’s disease: curcumin or curcuminoids? Phytother Res. 2014 Apr;28(4):517-25.
5.
Shi J, Tian J, Zhang X, Zeng C, Wei M, Wang P, Wang Y.
A combination extract of Renshen (Panax Ginseng), Yinyanghuo (Herba Epimedii Brevicornus), Yuanzhi (Radix Palygalae) and Jianghuang (Rhizoma Curcumae Longae) decreases glycogen synthase kinase 3beta expression in brain cortex of APPV7171 transgenic mice. J Tradit Chin Med. 2013 Apr;33(2):211-7.
6.
Ringman JM, Frautschy SA, Teng E, Begum AN, Bardens J, Beigi M, Gylys KH, Badmaev V, Heath DD, Apostolova LG, Porter V, Vanek Z, Marshall GA, Hellemann G, Sugar C, Masterman DL, Montine TJ, Cummings JL, Cole GM. Oral curcumin for Alzheimer’s disease: tolerability and efficacy in a 24-week randomized, double blind, placebo-controlled study. Alzheimers Res Ther. 2012 Oct 29;4(5):43
7.
DiSilvestro RA, Joseph E, Zhao S, Bomser J.
Diverse effects of a low dose supplement of lipidated curcumin in healthy middle aged people. Nutr J. 2012 Sep 26;11:79.
8.
Head E, Murphey HL, Dowling AL, McCarty KL, Bethel SR, Nitz JA, Pleiss M, Vanrooyen J, Grossheim M, Smiley JR, Murphy MP, Beckett TL, Pagani D, Bresch
F, Hendrix C. A combination cocktail improves spatial attention in a canine model of human aging and Alzheimer’s disease. J Alzheimers Dis. 2012;32(4):1029-42
9.
Shytle RD, Tan J, Bickford PC, Rezai-Zadeh K, Hou L, Zeng J, Sanberg PR, Sanberg CD, Alberte RS, Fink RC, Roschek B Jr. Optimized turmeric extract reduces β-Amyloid and phosphorylated Tau protein burden in Alzheimer’s transgenic mice.
Curr Alzheimer Res. 2012 May;9(4):500-6.
10.
da Rocha MD, Viegas FP, Campos HC, Nicastro PC, Fossaluzza PC, Fraga CA, Barreiro EJ, Viegas C Jr. The role of natural products in the discovery of new drug candidates for the treatment of neurodegenerative disorders II: Alzheimer’s disease.
CNS Neurol Disord Drug Targets. 2011 Mar;10(2):251-70.
11.
Yang MW, Wang TH, Yan PP, Chu LW, Yu J, Gao ZD, Li YZ, Guo BL.
Curcumin improves bone microarchitecture and enhances mineral density in APP/PS1 transgenic mice. Phytomedicine. 2011 Jan 15;18(2-3):205-13. doi: 10.1016/j.phymed.2010.05.011. Epub 2010 Jul 16.
12.
Li Y, Wang P. Neuroprotective effects of curcumin. Zhongguo Zhong Yao Za Zhi. 2009 Dec;34(24):3173-5.
13.
Shytle RD, Bickford PC, Rezai-zadeh K, Hou L, Zeng J, Tan J, Sanberg PR, Sanberg CD, Roschek B Jr, Fink RC, Alberte RS. Optimized turmeric extracts have potent anti-amyloidogenic effects. Curr Alzheimer Res. 2009 Dec;6(6):564-71.
14.
Ahmed T, Gilani AH. Inhibitory effect of curcuminoids on acetylcholinesterase activity and attenuation of scopolamine-induced amnesia may explain medicinal use of turmeric in Alzheimer’s disease. Pharmacol Biochem Behav. 2009 Feb;91(4):554-9.
15.
Baum L, Lam CW, Cheung SK, Kwok T, Lui V, Tsoh J, Lam L, Leung V, Hui E, Ng C, Woo J, Chiu HF, Goggins WB, Zee BC, Cheng KF, Fong CY, Wong A, Mok H, Chow MS, Ho PC, Ip SP, Ho CS, Yu XW, Lai CY, Chan MH, Szeto S, Chan IH, Mok V.
Six-month randomized, placebo-controlled, double-blind, pilot clinical trial of curcumin in patients with Alzheimer disease. J Clin Psychopharmacol. 2008 Feb;28(1):110-3
16.
Goel A, Kunnumakkara AB, Aggarwal BB. Curcumin as “Curecumin”: from kitchen to clinic. Biochem Pharmacol. 2008 Feb 15;75(4):787-809.
17.
Kim DS, Kim JY, Han YS. Alzheimer’s disease drug discovery from herbs: neuroprotectivity from beta-amyloid (1-42) insult. J Altern Complement Med. 2007 Apr;13(3):333-40.
18.
Stix G. Spice Healer. Sci Am. 2007 Feb;296(2):54-7.
19.
Balasubramanian K. Molecular orbital basis for yellow curry spice curcumin’s prevention of Alzheimer’s disease. J Agric Food Chem. 2006 May 17;54(10):3512-20.
20.
Shishodia S, Sethi G, Aggarwal BB. Curcumin: getting back to the roots.
Ann N Y Acad Sci. 2005 Nov;1056:206-17.
21.
Ringman JM, Frautschy SA, Cole GM, Masterman DL, Cummings JL.
A potential role of the curry spice curcumin in Alzheimer’s disease.
Curr Alzheimer Res. 2005 Apr;2(2):131-6.
22.
[No authors listed] Common spice may slow Alzheimer’s. Health News. 2005 Apr;11(4):2.
23.
Park SY, Kim DS.
Discovery of natural products from Curcuma longa that protect cells from beta-amyloid insult: a drug discovery effort against Alzheimer’s disease.
J Nat Prod. 2002 Sep;65(9):1227-31.
24.
Kim DS, Park SY, Kim JK.
Curcuminoids from Curcuma longa L. (Zingiberaceae) that protect PC12 rat pheochromocytoma and normal human umbilical vein endothelial cells from betaA(1-42) insult. Neurosci Lett. 2001 Apr 27;303(1):57-61.
