Diabetes Mellitus
Diabetes Mellitus gaat terug naar de tijden van de Veda’s en werd daarin al beschreven als een Maha Roga (ernstige ziekte) omdat het effect heeft op al je organen en iedere cel in je lichaam. De oude Indiase ayurveda-artsen beschrijven niet alleen de zoetheid van de urine als een belangrijk symptoom, maar ook het effect op de 5 verschillende stoffelijke lagen van je lichaam volgens de ayurvedische anatomie. Diabetes Mellitus is dus geen nieuwe ziekte. Wat wel nieuw is zijn de enorme aantallen. Madhu Meha, zoals de ziekte in Ayurveda heet, wordt langzamerhand een wereldwijd probleem. Ieder jaar groeit het aantal diabetespatiënten. Een einde lijkt nog niet in zicht.
Wat is de oorzaak
Wat is de oorzaak van de enorme groei hiervan en hoe kunnen we op een natuurlijke manier het tij keren? Dat is een vraag en tevens een uitdaging om een passend antwoord(en) op te vinden. Ayurveda, als een van de oudste geneeswijzen ter wereld, heeft hier een indringend antwoord op. Wij zijn met zijn allen te ver van de natuur afgeraakt. Wij zijn onlosmakelijk met de natuur verbonden. Ons leven inrichten op een manier die tegen de natuur ingaat, brengt ons in problemen. Om u even een idee te geven over de aantallen mensen die lijden aan diabetes mellitus, volgt hier wat cijfers van de website van het RIVM – Nationaal Kompas Volksgezondheid.
Aantal mensen met diabetes mellitus
Verschil diabetes mellitus I en II
Laten we allereerst even het verschil tussen diabetes I en II vaststellen. Iemand met diabetes type I maakt zelf helemaal geen insuline meer aan. Zonder insuline kan het lichaam de bloedsuikerspiegel niet normaal houden en kan die gevaarlijk hoog oplopen. Diabetes type I ontstaat meestal in korte tijd en over het algemeen bij mensen onder de dertig jaar. Daarom heette diabetes type I vroeger ook wel ‘jeugddiabetes’. Maar we weten nu dat je het op alle leeftijden kunt krijgen. Dan is er nog diabetes mellitus type II. Deze vorm komt verreweg het meeste voor. Bij diabetes type II maakt de alvleesklier nog wel zelf insuline aan, maar niet genoeg. Of de insuline werkt niet meer goed omdat het lichaam daar ongevoelig voor is geworden. Er wordt dan onvoldoende glucose uit het bloed gehaald.
In 2011 hadden ruim 810.000 mensen diabetes mellitus en per jaar komen daar ongeveer 71.000 nieuwe patiënten met diabetes bij. Volgens de website van de Wereldgezondheidsorganisatie hebben 347 miljoen mensen wereldwijd diabetes. Dat is 20 x alle inwoners van Nederland. Van de personen met diabetes heeft ongeveer 90% diabetes type II. Het voorkomen van type II diabetes neemt toe met de leeftijd.
Type I diabetes is een vorm van diabetes die vaak al op jonge leeftijd wordt gediagnosticeerd. Het aantal patiënten met diabetes is sinds de tweede helft van de jaren negentig sterk gestegen; dit geldt zowel voor type I als voor type II diabetes. De stijging was het grootst in de periode 2000-2007. Tot in de jaren 90 kwam type II diabetes vrijwel uitsluitend voor bij volwassenen, maar de laatste jaren neemt het aantal kinderen met type II drastisch toe.
Behandeling regulier
Mensen met diabetes type II worden in de reguliere geneeswijze meestal behandeld met tabletten, die de werking van de insuline die er nog is versterken, of ervoor zorgen dat de alvleesklier meer insuline gaat produceren. Soms zul je na verloop van tijd ook insuline moeten gaan spuiten. Diabetes type II komt op steeds jongere leeftijd voor, bijvoorbeeld bij dertigers en veertigers en recent ook bij kinderen.
De kosten die hiermee gemoeid gaan
De toename van het aantal patiënten met type II diabetes is het gevolg van een combinatie aan factoren. Vergrijzing, de sterke toename van het aantal mensen en dan met name kinderen met ernstig overgewicht, een abdominale vetverdeling, gebrek aan lichamelijke activiteit en voedingsfactoren. Ook genetische aanleg speelt een rol en een gerichte vroege opsporing van onbekende diabeten. Risicofactoren voor het ontwikkelen van type I diabetes zijn, naast een genetische aanleg, niet bekend; het is dan ook onduidelijk waarom type I diabetes is toegenomen. Vermoedelijk spelen virussen en voeding ook een rol.
Aantal patiënten met diabetes mellitus zal verder toenemen
Rekening houdend met de groei en vergrijzing van de Nederlandse bevolking, de effecten van de huidige (hoge) kansen op diabetes en de verwachte verdere toename van overgewicht in de toekomst, verwachten we dat er in 2025 ruim 1,3 miljoen mensen met gediagnosticeerde diabetes zullen zijn. Dit is iets minder dan een verdubbeling ten opzichte van de 810.000 mensen met diabetes in 2007. Op basis van uitsluitend demografische ontwikkelingen (groei en vergrijzing) zal de prevalentie van diabetes in de periode 2011-2030 naar verwachting verder stijgen, met 35% voor mannen en 32% voor vrouwen. De verwachtingen zijn dus niet goed wanneer je het bekijkt vanuit de huidige gezondheidzorg. Het moet dus anders en het kan ook anders.
Diabetes mellitus vanuit de optiek van Ayurveda
De toename van het aantal patiënten met type II diabetes is het gevolg van een combinatie aan factoren. Vergrijzing, de sterke toename van het aantal mensen en dan met name kinderen met ernstig overgewicht, een abdominale vetverdeling, gebrek aan lichamelijke activiteit en voedingsfactoren. Ook genetische aanleg speelt een rol en een gerichte vroege opsporing van onbekende diabeten. Risicofactoren voor het ontwikkelen van type I diabetes zijn, naast een genetische aanleg, niet bekend; het is dan ook onduidelijk waarom type I diabetes is toegenomen. Vermoedelijk spelen virussen en voeding ook een rol. In de Ayurveda valt diabetes mellitus onder de prameha categorie. Prameha komt van het basiswoord ‘mih sechane’ en dat betekent ‘water dat alles in het lichaam verdunt’ en dat is niet alleen de urine. Het is een ziekte waarbij de dosha’s uit evenwicht zijn. Prameha’s is een verzamelwoord van 20 urogenitale aandoeningen met als kenmerk overmatig urineren met abnormale waarden.
Als gevolg van de specifieke dosha die ontregeld is onderscheiden we:
- Vataja prameha’s – er zijn vier vataja pramehas.
- Pittaha prameha’s – er zijn in totaal zes pittaja prameha’s.
- Kahpaja prameha’s- er zijn in totaal 10 kaphaja prameha’s.
In een later artikel zal ik verder ingaan op de subprameha’s. Voor nu concentreer ik me op de drie grootste verstoringen Vata, Pitta en Kapha.
Verstoring van de dosha's
Prameha wordt ingedeeld bij de verschillende dosha’s, afhankelijk van het stadium waarin de verstoring plaatsvindt. In de allereerste fase is kapha uit balans. Als Kapha verhoogt, hebben de andere dosha’s daar onmiddellijk onder te leiden. Door de toename van kapha neemt het vetgehalte toe en ontstaat er oedeemvorming in het lichaam. In dit stadium spreken we van Kaphaja Prameha. De eerste stap naar een ontregeling is begonnen. Wanneer er geen stappen genomen worden om de oorzaak van de ontregeling aan te pakken, verzwakt Kapha en neemt Pitta toe. Dit is de tweede dosha die invloed uitoefent op het verloop van de disbalans in het lichaam. Pitta neemt toe en veroorzaakt een verstoring in het bloed. Dit stadium wordt Pittaja Prameha genoemd. Als er dan nog niets gedaan wordt aan de oorzaak, dan verslechterd de situatie steeds verder. Pitta neemt af en Vata gaat toenemen. Door de druk van Vata belanden vitale stoffen in het bloed en worden via de urine uitgescheiden. De situatie verslechtert nu snel en er moet onmiddellijk ingegrepen worden. Dit is het stadium van Vataja prameha.
Complicaties op termijn
Diabetes mellitus kan op termijn allerlei complicaties geven zoals nierfalen, verlammingsverschijnselen en gangreenvorming. De conventionele geneeswijze richt zich voornamelijk op de verlaging van het bloedsuikergehalte en kijkt (nog) niet naar de behandeling van de complicaties. Het is dus een rechtlijnige aanpak, eerst a, dan b, dan c, enzovoort. Ayurveda werkt vanaf het allereerste begin holistisch.
Behandeling gehele mens
Ayurveda behandelt vanaf de eerste dag niet alleen de hyperglycemie maar de gehele mens: fysiek, geestelijk en spiritueel. Van alle geneeswijzen heeft Ayurveda de langste ervaring met dit ziektebeeld. De ayurvedische anatomie van de grofstoffelijke weefsels en de fijnstoffelijke lagen wordt meegenomen in de behandeling, omdat al deze weefsels en lagen door deze zijn aangedaan. We onderscheiden de zeven lichaamsweefsels: bloed, plasma, spieren, botten, merg, ligamenten en de voortplantingsweefsels. Dit is ons fysieke lichaam oftewel de voedsellaag.
- voedsellaag – annamaya kosha
- energielaag – pranamaya kosha
- de geestelijke laag – manomaya kosha
- de intellectuele laag – vijnana maya kosha
- en de spirituele laag – anandamaya kosha
EAC-diabetes behandelprogramma
Door de jaren heen hebben wij in ons centrum een behandelprogramma ontwikkeld waarin alle kosha’s betrokken zijn. Bij de eerste kosha, het fysieke lichaam, houden we rekening met een verandering in de voeding en het voorschrijven van kruiden. De precieze verandering hangt af van de ontregelde dosha: vata, pitta of kapha. Dat is dus van persoon tot persoon verschillend.
Bij de tweede laag leren we onze cliënten speciale ademhalingsoefeningen, zodat verse zuurstof overal in het lichaam goed verdeeld wordt. Iedere cel in ons lichaam heeft zuurstof nodig, dus een goede aan- en afvoer is erg belangrijk. Wanneer de lichaamsweefsels door toxines vervuild zijn, doen we reinigingskuren zodat het lichaam op celniveau wordt gereinigd. Bij de derde laag sturen we aan op een verandering in het denken, zodat stress in het juiste perspectief gezien wordt. De oorzaken van de stress worden individueel uitgezocht en in overleg met eventuele andere zorgverleners aangepakt. Bij de vierde laag sturen we aan op een blijvende verandering in de hersenen door nieuwe denkpatronen te ontwikkelen, zodat de nieuwe leefstijl als passend ervaren wordt. Bij de vijfde laag spreken wij met de mensen over het doel van ziekten en wat je hiervan kunt leren. Niet de slachtofferpositie: ‘waarom overkomt mij dit?’ maar ‘hoe kan ik hier het beste mee omgaan?’ en ‘wat betekent deze ziekte in mijn leven?’ zijn uitgangspunten voor de behandeling van deze laag.
Bronnen
Charaka Samhita
Sushruta Samhita
http://www.wikipedia.nl
http://www.who.org
http://trinetrasyogaspace.blogspot.nl/
http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/ziekten-en-aandoeningen/endocriene-voedings-en-stofwisselingsziekten-en-immuniteitsstoornissen/diabetes-mellitus/diabetes-mellitus-samengevat/
http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/methoden/toelichtingen/alfabet/d/diabetes.htm
