Ayurveda en het Posttraumatisch Stress Stoornis/Syndroom (PTSS) deel 2

Asha kwam bij mij met een handgeschreven schriftje vol met voedingsproducten, de weekdagen erachter wanneer ze welk product at, en een aparte lijst met al haar supplementen, mineralen en vitaminen.

“Wat ik nu graag van u wil horen, meneer Peters, is welke producten volgens u de voorkeur hebben voor mij gezien mijn constitutie en, ook niet onbelangrijk”, ze keek me daarbij vurig aan met haar koolzwarte ogen, “welke vitaminen, mineralen en supplementen ik nog nodig heb.”

Voor me zat een gezette jongedame die ternauwernood in mijn stoel paste. Ze ademde hoorbaar vanwege haar gewicht en omdat ze een tikkeltje nerveus was.

Ik zette een kopje thee voor haar neer en begon het gesprek met de vraag hoe ze bij de ayurveda terecht kwam. 

We raakten in een geanimeerd gesprek, waarbij ik door middel van vragen erachter probeerde te komen wat nu de werkelijke reden was van haar zoektocht.

Tijdens het onderzoek viel het me op dat ze verstarde als ik haar aanraakte. De verstarring was heel minimaal, maar voldoende voor mij om dit op te merken.

“Heb je een incestverleden?” vroeg ik onverwachts.

Ze schrok zichtbaar en deed haar uiterste best om haar tranen binnen te houden.

In mijn consultkamer is het heel stil, ik kijk uit op een weiland en links en rechts zitten de eerste buren op honderden meter afstand.

Ik keek haar aan en wachtte af…..

Wat toen volgde was een ontroerend gesprek. Ze was in haar kindertijd seksueel misbruikt door haar lievelingsoom. Het begon spelenderwijs maar ging steeds een stapje verder. Totdat ze het niet meer kon verdragen omdat hij haar pijn deed. Van de een op de andere dag kwam hij niet meer bij hen thuis en stopte ook ieder contact met hem.

Nooit heeft ze dit tegen iemand verteld. Het is haar grootste geheim en tevens haar diepste trauma.

De hele geschiedenis raakte in de loop der jaren op de achtergrond en bij tijd en wijle vergat ze het ook. Maar toen ze zelf ouder werd en verondersteld werd om vriendschappen aan te gaan, realiseerde ze zich dat ze intiem contact niet kon verdragen.

Daarom begon ze steeds meer te eten en zichzelf in dat opzicht te verwaarlozen. Nu begon ze gezondheidsklachten te krijgen, dus vond ze het belangrijk om af te vallen om zich in ieder geval beter te voelen en omdat ze graag een kind wilde.

Ze beschouwt haar lichaam, net als haar vakgebied (ICTspecialiste), als een computer die regelmatig een nieuwe update nodig heeft. Heel afstandelijk maar wel tot in de puntjes verzorgt.

Omdat ze ook graag een kind wil, moet dat lichaam in goede conditie zijn. Ze wil het kind graag alleen opvoeden en zoekt dan ook de service van een spermabank.

“Jij wilt een kindje volgens jouw stappenplan, maar wil het kindje jou ook?”

Ze keek me verbijsterend aan. “Wil het kindje jou ook?”, herhaalde ze zachtjes.

Mijn volgende consult belde aan. Ze zag het door het raam. Stil pakte ze haar schriftje en lange lijst met supplementen en deed dat in haar smetteloos witte tas.

“Zullen we een vervolgafspraak maken en hier eens wat verder op ingaan, want volgens mij heb je hier ook hulp bij nodig en niet alleen bij wat je eet?”

Ze keek me aan en knikte zachtjes.

Even later zag ik haar wegrijden in haar witte BMW.  Een topvrouw in haar vakgebied en een diepgekwetst meisje in haar veel te grote lichaam.

Een behandelingsstrategie voor PTSS moet holistisch en veelzijdig zijn om volledig effectief te zijn. Een goede psychotherapeut die kan helpen het eerste trauma op te lossen is een onmisbaar onderdeel van het zorgplan. Echter naarmate Ayurveda zich in de westerse wereld steeds verder ontwikkelt, zal er een toenemende vraag zijn naar therapeuten die vertrouwd zijn met de principes en praktijken van yoga en Ayurveda.

De gebruikelijke drie-eenheid van dieet, leefsstijl en kruidentherapieën zal natuurlijk de basis van de behandeling vormen, maar andere behandelingsinterventies zoals massagetherapieën en Ayurvedische stressreductietechnieken zoals yoga en meditatie, zijn natuurlijk net zo belangrijk. De behandeling moet lichaam en geest op alle niveaus in het  helingsproces betrekken.

Er zijn twee belangrijke algemene overwegingen bij het werken met PTSS. Ten eerste, patiënten met PTSS zijn snel overweldigd, dus minder is meer.

1. Ga langzaam en geduldig te werk. Ik hoorde eens via via van een vata-patiënte met PTSS die bij me kwam en later beweerde dat ze niet terugkwam omdat ik haar “te veel dingen te doen gaf”. Ik haalde haar dossier er met spijt bij om de omvang van mijn overkillfout te zien en merkte op dat het enige wat ik haar vroeg was om haar voeten te oliën voor het slapen gaan.

Ik had dat beschouwd als een voldoende minimalistische ingreep die haar vata langzaam tot rust zou laten komen tot het punt waarop ze zou kunnen overwegen om met wat kruiden te werken!

2. Ten tweede is empathie van cruciaal belang.

Geruststelling en minimalisering van trauma zijn zelfbeschermende strategieën die vaak binnen de medische beroepsgroep worden gebruikt. Sommige artsen zien het zelfs als hun taak om troost en geruststelling te bieden.

Hoewel PTSS-patiënten geruststelling nodig hebben om te begrijpen dat ze nu geen gevaar meer lopen (als dat inderdaad het geval is), is bevestiging van de verwoestende impact van hun eerste trauma het meest helende wat je ze kunt bieden. Door te bevestigen wat er gebeurd is en stil te zijn na hun verhaal, voelen de mensen zich gezien en gehoord. Stil zijn op het juiste moment met je hart wagenwijd open is voelbaar communiceren.

Hoe dieper je hen helpt te begrijpen hoe werkelijk destructief en angstaanjagend je het trauma waardeert, hoe beter zij in staat zullen zijn het op te lossen, want bekrachtiging zal de last van schaamte en schuld verlichten die vaak met misbruik gepaard gaat.

Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Stel ze dan via het contactformulier. Heb je zelf nog een goede tip of bijdrage aan dit onderwerp dan hoor ik het graag.