Tekenbeten en Ayurveda

Het voorjaar is in volle gang en dat is ook de tijd dat mensen massaal de natuur intrekken. Het voorjaar is ook de tijd dat allerlei beestjes wakker worden en van zich laten horen. Het hoort er allemaal bij. De meeste mensen denken dat de ziekte van Lyme uitsluitend via een tekenbeet komt. Dat is maar voor een klein stukje waar. Ook muggen, vlooien, dazen maar ook door mens op mens zoals door sexueel contact, en van moeder naar kind via placenta of borstvoeding. Dus het spectrum aan vectoren is veel groter dan alleen de teek.

Lyme wordt veroorzaakt door een bacterie

Teken en de ziekte van Lyme wordt vaak in een adem genoemd. U weet nu inmiddels dat het aantal vectoren veel groter is. Maar hoe zit het nu precies. Je krijgt de ziekte van Lyme als je geinfecteerd wordt door de bacterie Borrelia Burgdorferi sensu lato (Bb sl). Dit is niet één bacterie maar een verzamelnaam voor vijftien verwante Borrelia soorten, waarvan er minstens vijf lymeziekten kunnen veroorzaken.

Mag ik me voorstellen? Borrelia is de naam

Borrelia is een spiraalvormige bacteriesoort van drie tot acht micrometer lang die in je bloedbaan of in je lichaamsweefsels komt. Deze kurketrekkerachtige indringers veroorzaken een infectie dat is vernoemd naar het dorpje Lyme bij Connecticut waar in 1975 een epidemie van deze ziekte optrad. Een bijkomende factor is de productie van neurotoxinen dat bijzonder schadelijk is voor ons zenuwstelsel. Daardoor lijkt de ziekte van Lyme op MS, ALS of Parkinson. De ontdekker van de specifieke bacterie want er zijn diverse soorten Borrelia’s is vernoemd naar de ontdekker Willy Burgdorferi en hij is een in Zwitserland geboren Amerikaanse wetenschapper. Dat was in 1982, dus dat is nog niet eens zo heel lang geleden.

Wat als je gebeten wordt door een teek

Ik ga dit toch even apart benoemen omdat de relatie Teek en Lyme nu eenmaal vast in het geheugen zit van de meeste mensen. Niet iedere teek is besmet met Bb sl. Dat is in Nederland ongeveer 20 % van de teken. Onderzoek bij jezelf na zo’n beet hoe je hierop reageert. De rode kring rondom de beet waar ook over gesproken wordt komt niet bij iedereen voor. Je weet nu dat je niet alleen moet oppassen bij een beet van een teek maar ook van een mug of van een daas. Wat de teek betreft er zijn verschillende producten in omloop waarvan de tekenlepel [25] en de tekentwister [26] prima producten zijn om de teek te verwijderen.

Waar moet je op letten

Er zijn een aantal symptomen die mogelijk kunnen wijzen op een infectie met Bb sl zoals de ‘specifieke’ “bulls-eye” huidklachten, dat is de rode kring rondom de beet die treden slechts bij 30% van de besmette patiënten op, daarnaast kunnen ook wisselend griepachtige verschijnselen, malaise en migrerende spier- en gewrichtsklachten voorkomen. Migrerend betekent dat de klachten zich kunnen verplaatsen. Het zijn dus echte klachten die direct gerelateerd kunnen zijn aan een besmetting met Bb sl.

Van uitstel helaas geen afstel

Klachten kunnen optreden binnen twee tot vier weken, maar ook na één of meerdere jaren. We spreken dan van ” asymptomatische dragers”, dat zijn mensen die wel door de Bb sl besmet zijn, maar nu nog geen klachten hebben. Het bacterie wordt door het sterke immuunsysteem onderdrukt en is in rustvorm. Het staat dus in de ‘wacht.’ Wanneer je onder grote stress komt te staan, bijvoorbeeld door een operatie, heftige emoties of gebruik van immuunsuppressiva, kan de bacterie tot ontwikkeling komen. Dergelijke accute situaties geven Borreliose de gelegenheid om HDL cholesterol in het lichaam op te eten, wat uiteindelijk tot klachten leidt. Cholesterol in de cel en celwand is nodig voor het voortbestaan. Opeens kunnen er dus klachten ontstaan, welke meestal niet worden gekoppeld aan het besmettingsmoment zoals bijvoorbeeld een tekenbeet in het verleden. Er is dus uitstel maar helaas geen afstel.

Meten is weten….. toch!

Was dat maar zo makkelijk. De testen voor de ziekte van Lyme zijn niet zo goed. We kunnen nog steeds niet met 100 % zekerheid zeggen dat de bovengenoemde symptomen direct het gevolg zijn van de infectie door Bb sl. De huidige bloedtesten zoals Western blott en Elisa, welke juist bedoeld zijn om de diagnose te bevestigen, zijn slechts voor 60% betrouwbaar. Hierdoor lopen er dus veel onbegrepen en verkeerd behandelde Lyme-negatieve patiënten rond, met alle gevolgen van dien.

Antibioticakuurtje doen?

Het probleem bij de ziekte van Lyme is dat een antibioticakuur niet altijd helpt. Antibiotica helpen vaak wél als de lyme-infectie nog in een beginstadium verkeert, maar als de ziekte van Lyme in een laat stadium wordt herkend dan heeft behandeling met antibiotica minder of vaker helemaal geen effect. Soms is het zelfs zo dat het antibioticum een negatief effect heeft op het lichaam, waardoor patiënten nog meer last krijgen.
Ons immuunsysteem bestaat namelijk uit heel erg veel goede micro organismen die ons juist helpen om sterk te worden en ook die micro organismen worden door het antibioticum aangevallen. Je haalt de kracht die in jezelf zit om de infectie aan te pakken direct weg.

Verzwakt immuunsysteem

Het is ook zo dat iemand die besmet is geraakt juist vanwege zijn of haar verzwakte immuunsysteem besmet is met meerdere micro organismen, vaak een combinatie van virussen zoals Cytomegalovirus (CMV), Ebstein Barr virus (EBV) of bacteriën zoals Bartonella, Rickettsia (Babesia) of schimmels zoals Ehrlichia etc. Deze geven natuurlijk ook een scala van klachten. Om het allemaal nog wat ingewikkelder te maken kan de Borrelia zich heel erg goed verstoppen. Het gniepige aan deze bacterie is dat het een mycoplasma is en geen celwand heeft. Daardoor kan hij zich diep in ons weefsel nestelen. Toch gaat de reguliere wereld in de protocollen van de Nederlands Huisarts Genootschap (NHG), maar ook van de International Lyme and Associated Diseases Society (ILADS) volledig uit van antibiotica en combinaties hiervan. Het is aan u om na te denken en te overleggen met uw arts wat wijsheid is.

Wat dan wel?

In veel van mijn artikelen kom ik steeds weer met dezelfde oplossing aanzetten. Aansterken van je immuunsysteem. Dit klinkt eenvoudig maar dat is het niet. Ons immuunsysteem is een heel netwerk van allerlei micro organismen, cellen en systemen die met elkaar dagelijks een topprestatie moeten leveren. We leven namelijk niet in een steriele omgeving. Gelukkig niet zeg. Onze omgeving zit barstensvol met leven in iedere hoek en spleet van ons biotoop. En niet ieder leven is goed voor ons. We moeten dus met elkaar een evenwicht zien te vinden om de slechterikken buiten de deur te houden en de goederikken ( is dat een Nederlands woord?) te verwelkomen.

Wat zegt de Ayurveda

In Ayurveda is PREVENTIE (ik schrijf het daarom met grote letters) het fundament en alle andere stappen volgen daarna. Dus eerst preventie. Geniet van het buitenzijn maar zorg dat u voldoende gekleed bent. Denk daarbij ook aan uw kinderen. Luchtige ademende kleding is een eerste erg functionele bescherming. Begin daar dus mee. Denk aan uw huis. Laat u altijd alle deuren en ramen openstaan? Nee toch! Denk op deze manier ook aan uzelf en bescherm uzelf voldoende. Tekenverwijderaar in uw portemonnee of tas. In ieder geval iets dat u altijd bij u heeft. Zorg dat u goed en gezond eet, maak u niet te druk om dingen waar u niets aan kunt doen. Kunt u er wel iets aan doen verander het dan. Heeft u toch een besmetting te pakken dan gaat ayurveda uit van de volgende vijf methoden.

Vijf methoden

1. Reinigingskuur
Ontgifting is noodzakelijk dus een Reinigingskuur is de volgende stap. Wegnemen wat er niet hoort, niet alleen van virussen en bacterien maar ook van zware metalen. Alle lichaamsweefsels en dan vooral de lever en de nier goed schoonmaken. Dit omdat de Bb sl toxinen produceert om het immuunsysteem te onderdrukken, maar ook omdat bij de opruiming van micro-organismen toxinen ontstaan welke tot een zogenaamde Herxheimerreactie kunnen leiden. Ondersteuning van de lever, nier en lymfe door een reiniging is dus zeer aan te raden. Vaak is hiermee al een grote stap gewonnen. De ayurveda kent een uitstekende lever en nierreinigingskuur hiervoor. Dat kunt u gewoon zelf thuis doen. Een uitgebreide reinigingskuur is de Pancha Karma kuur. Dat is een vijfdaagse reinigingskuur dat in ons centrum gedaan wordt.

2. Correctie van Immuundysfunctie
Herstellen van het verzwakte immuunsysteem door immuunversterkende kruiden in te nemen. De ayurveda kent een heel scala aan immuunversterkende kruiden die ook nog eens een leverondersteunende en sterke antiparasitaire werking heeft. [24] Dat zijn bijvoorbeeld de kruiden Azadirachta indica [1], Terminalia chebula, Terminalia belerica , Emblica officinalis [2,3], Tinospora cordifolia [4] en Andrographis paniculata. [5]

3. Kruiden met antimicrobe effect
Er zijn veel ayurvedische kruiden met een sterke antimicrobiele werking zoals Embelia ribes [6], Albizzia lebbeck, Terminalia chebula, Terminalia belerica, Emblica officinalis [2,3] en Eclipta alba [7]. Om er maar een paar te noemen.

4. Blokkade van schadelijke neurotoxische effecten
De ayurveda gebruikt hier naast kruiden ook olien voor zoals visolie, omega 3 en 6 olien. De kruiden met ondersteunende werking zijn Centella asiatica [8], Commiphora mukul [9], Bacopa Monnieri [10], Withania somnifera [11, 12]

5. Ondersteunen en versterken van het zenuw- en overige weefsels
In ayurveda kennen we de term rasyayana en dat houdt ‘vernieuwing of verjonging’ in. Kruiden die cellen en weefsels stimuleren om zich te vernieuwen of te verjongen zijn: Mucuna pruriens [13], Asparagus Racemosus [14], Andrographis paniculata [5], Azadirachta indica [15], Terminalia chebula [2,3], Withania somnifera [11,12], Emblica officinalis [2,3], Plumbago zeylanica [16], Piper nigrum [17], Saraca indica [18], Tinospora cordifolia [4], Glycyrhiza glabra [19], Momordica charantia[20], Coccinia cordifolia [21], Santalum album [22], Boerhavia diffusa [23] enzovoort.

Dat zijn er natuurlijk al aardig wat. Het hoeft natuurlijk ook niet allemaal maar afhankelijk van uw dosha en uw gesteldheid kan hier een keuze of een combinatie van gemaakt worden. Dat kan onderzocht worden via een ayurvedisch consult. Geniet van het voorjaar en kijk uit voor de beestjes.

Cornelis Peters
17 april 2014

Bronnen:
1) Mbaya AW, Ogwiji M. In-vivo and In-vitro Activities of Medicinal Plants on Ecto, Endo and Haemoparasitic Infections: A review. Curr Clin Pharmacol. 2012 Nov 7.
2) Das ND, Jung KH, Park JH, Mondol MA, Shin HJ, Lee HS, Park KS, Choi MR, Kim KS, Kim MS, Lee SR, Chai YG. Terminalia chebula extract acts as a potential NF-κB inhibitor in human lymphoblastic T cells. Phytother Res. 2011 Jun;25(6):927-34.
3) Srikumar R1, Jeya Parthasarathy N, Sheela Devi R. Immunomodulatory activity of triphala on neutrophil functions.Biol Pharm Bull. 2005 Aug;28(8):1398-403.
4) Sharma U, Bala M, Saini R, Verma PK, Kumar N, Singh B, Munshi RK, Bhalerao S. Polysaccharide enriched immunomodulatory fractions from Tinospora cordifolia (Willd) miers ax hook. f. & Thoms. Indian J Exp Biol. 2012 Sep;50(9):612-7.
5) Radhika P, Annapurna A, Rao SN. Immunostimulant, cerebroprotective and nootropic activities of Andrographis paniculata leaves extract in normal and type 2 diabetic rats. Indian J Med Res. 2012 May;135(5):636-41.
6) Chitra M, Devi CS, Sukumar E. Antibacterial activity of embelin. Fitoterapia. 2003 Jun;74(4):401-3.
7) Panghal M, Kaushal V, Yadav JP. In vitro antimicrobial activity of ten medicinal plants against clinical isolates of oral cancer cases. Ann Clin Microbiol Antimicrob. 2011 May 20;10:21
8 ) Defillipo PP, Raposo AH, Fedoce AG, Ferreira AS, Polonini HC, Gattaz WF, Raposo NR. Inhibition of cPLA2 and sPLA2 activities in primary cultures of rat cortical neurons by Centella asiatica water extract. Nat Prod Commun. 2012 Jul;7(7):841-3.
9) Bellezza I, Mierla A, Grottelli S, Marcotullio MC, Messina F, Roscini L, Cardinali G, Curini M, Minelli A. Furanodien-6-one from Commiphora erythraea inhibits the NF-κB signalling and attenuates LPS-induced neuroinflammation. Mol Immunol. 2013 Jul;54(3-4):347-54.
10) Jadiya P, Khan A, Sammi SR, Kaur S, Mir SS, Nazir A. Anti-Parkinsonian effects of Bacopa monnieri: insights from transgenic and pharmacological Caenorhabditis elegans models of Parkinson’s disease. Biochem Biophys Res Comm. 2011 Oct 7;413(4):605-10.
11) Pingali U, Pilli R, Fatima N. Effect of standardized aqueous extract of Withania somnifera on tests of cognitive and psychomotor performance in healthy human participants. Pharmacognosy Res. 2014 Jan;6(1):12-8.
12) Sankar SR, Manivasagam T, Krishnamurti A, Ramanathan M. The neuroprotective effect of Withania somnifera root extract in MPTP-intoxicated mice: an analysis of behavioral and biochemical variables. Cell Mol Biol Lett. 2007;12(4):473-81
13) Ngatchic JT, Sokeng SD, Njintang NY, Maoundombaye T, Oben J, Mbofung CM. Evaluation of some selected blood parameters and histopathology of liver and kidney of rats fed protein-substituted mucuna flour and derived protein rich product. Food Chem Toxicol. 2013 Jul;57:46-53.
14) Thakur M, Connellan P, Deseo MA, Morris C, Praznik W, Loeppert R, Dixit VK. Characterization and in vitro immunomodulatory screening of fructo-oligosaccharides of Asparagus racemosus Willd. Int J Biol Macromol. 2012 Jan 1;50(1):77-81
15) Dkhil MA, Al-Quraishy S, Aref AM, Othman MS, El-Deib KM, Abdel Moneim AE.The potential role of Azadirachta indica treatment on cisplatin-induced hepatotoxicity and oxidative stress in female rats. Oxid Med Cell Longev. 2013;2013:741817
16) Xavier TF, Kannan M, Lija L, Auxillia A, Rose AK, Kumar SS. Ethnobotanical study of Kani tribes in Thoduhills of Kerala, South India. J Ethnopharmacol. 2014 Feb 27;152(1):78-90.
17) Harwansh RK, Mukherjee K, Bhadra S, Kar A, Bahadur S, Mitra A, Mukherjee PK. Cytochrome P450 inhibitory potential and RP-HPLC standardization of trikatu-A Rasayana from Indian Ayurveda. J Ethnopharmacol. 2014 Mar 29. pii: S0378-8741(14)00200-1.
18) Ghosh S, Majumder M, Majumder S, Ganguly NK, Chatterjee BP. Saracin: A lectin from Saraca indica seed integument induces apoptosis in human T-lymphocytes. Arch Biochem Biophys. 1999 Nov 15;371(2):163-8.
19) Bordbar N1, Karimi MH, Amirghofran Z. The effect of glycyrrhizin on maturation and T cell stimulating activity of dendritic cells. Cell Immunol. 2012 Nov;280(1):44-9.
20) Scartezzini P, Speroni E. Review on some plants of Indian traditional medicine with antioxidant activity. J Ethnopharmacol. 2000 Jul;71(1-2):23-43.
21) Khatun S, Pervin F, Karim MR, Ashraduzzaman M, Rosma A. Phytochemical screening and antimicrobial activity of Coccinia cordifolia L. plant. Pak J Pharm Sci. 2012 Oct;25(4):757-61.
22) Khan UA, Rahman H, Niaz Z, Qasim M, Khan J, Tayyaba, Rehman B. Antibacterial activity of some medicinal plants against selected human pathogenic bacteria. Eur J Microbiol Immunol (Bp). 2013 Dec;3(4):272-4.
23) Manu KA, Kuttan G. Boerhaavia diffusa stimulates cell-mediated immune response by upregulating IL-2 and downregulating the pro-inflammatory cytokines and GM-CSF in B16F-10 metastatic melanoma bearing mice. J Exp Ther Oncol. 2008;7(1):17-29.
24) Drs. Coen van der Kroon. Ayurvedische bemerkingen bij de ziekte van Lyme. Arts & Apotheker. 2007:318-19

25) De tekenlepel: http://www.teekweg.nl/contents/nl/d9.html geraadpleegd 17-04-2014.
26) De tekentwister: http://www.otom.com/online-otom-tick-twister-aankopen geraadpleegd 17-04-2014

Verder lezen op de websites over borreliose en lyme
http://www.borreliose.nl/ geraadpleegd 17-04-2014
http://www.borreliose.nl/ geraadpleegd 17-04-2014
http://www.rivm.nl/Onderwerpen/T/Tekenbeten_en_lyme/Ziekte_van_Lyme geraadpleegd 17-04-2014
http://www.lymenet.nl/info/lyme-symptomen geraadpleegd 17-04-2014
http://www.lymevereniging.nl/ geraadpleegd 18-04-2014
https://www.tekenradar.nl/ziekte-van-lyme/over-de-ziekte-van-lyme geraadpleegd 18-04-2014
http://www.ziekte-van-lyme.nl/ geraadpleegd 18-04-2014