Tégen het Leven of Vóór het Leven – Ántibiotica versus Próbiotica

microbioom
microbioom

Onze microbiële wereld

Volgens onze geschiedschrijving was Antoni van Leeuwenhoek de ontdekker van de bacterie. Antoni was opgeleid tot kassier en boekhouder. In zijn interessegebied ‘de natuurwetenschappen’ was hij een volslagen autodidact. Toch slaagde hij erin door zijn passie voor wetenschap om een microscoop te maken en het leven om hem heen te onderzoeken. Hij zag voor het eerst een bacterie rond 1676. Dat moet voor hem een geweldige gebeurtenis geweest zijn. Toen ik zelf op mijn 17de jaar voor het eerst mijn eigen bloedcellen onder de microscoop zag was ik hier dagenlang diep van onder de indruk. Het besef dat er buiten onze zichtbare wereld nog een hele microwereld bestond was destijds ‘mindblowing’ voor me. Mijn fascinatie voor microbiologie was hierdoor voor altijd gewekt.

Ondenkbaar

Nu weet iedereen dat er bacteriën zijn, echter, en dat is jammer, denken we er meestal aan met afkeer. We hebben er een hekel aan omdat we er ziek van worden. Tenminste dat is heel erg lang de gedachtegang geweest. Alle bacteriën worden op één hoop gegooid als zijnde ziekteverwekker of voedselbederver. De wetenschap weet inmiddels beter. Tegenwoordig zijn er duizenden onderzoekers uit alle continenten van de wereld serieus bezig met onderzoek naar deze miniwezentjes. Hoe komt dat zo opeens?

Onze genen

In een gezamenlijk project werd tussen 1990 en 2003 ons genenpatroon opgehelderd. Dit is om meerdere redenen historisch omdat het menselijk DNA van iedereen is en dus niet gepatenteerd kan worden. Voor het eerst in de wetenschappelijke geschiedenis werd dit onderzoek op grote schaal gedaan met onderzoekers uit de hele wereld die gebroederlijk en gezusterlijk samenwerkten. De uitkomst was en is nog steeds van iedereen. Dit project kreeg de naam Human Genome Project afgekort HGP.

Heilige Graal voor de Gezondheid ontsloten?

Als ons erfelijk materiaal bekend is kunnen we ziekten voorspellen. Met deze kennis hebben we de Heilige Graal voor gezondheid ontsloten. Tenminste dat dacht men. Ik kan me nog goed het fruitvliegproject herinneren toen ik bij de universiteit van Utrecht stage liep bij de faculteit Vergelijkende Dierfysiologie aan de Jan van Galenstraat. Onderzoekers aldaar waren bezig met de ontrafeling van het genenpakket van fruitvliegjes. De levensduur van een fruitvliegje is ongeveer 30 dagen dus kon er betrekkelijk snel gewerkt worden. Fruitvliegjes hebben 14.000 genen. Kort daarop gevolgd door de rondworm die er 20.000 hebben. Tot grote verbazing van de onderzoekers van het HGP project hebben mensen maar 25.000 genen. Amper meer dan een rondworm. Onze genen zijn bij lange na niet toereikend om ons lichaam te runnen. Alsof je in een Ferrari onder de kap de motor van een naaimachientje vind. Daarmee gaat de Ferrari ook niet rijden. Waar zijn de ontbrekende genen?

Microbioom

Dat was het moment dat de wetenschappers met geheel andere ogen naar de bacteriën en virussen in ons lichaam gingen kijken. Wat blijkt nu? Deze kleine wezentjes hebben de ontbrekende genetische informatie die ons lichaam aanstuurt. Niet een klein beetje maar 100 x zoveel als ons eigen DNA. Wie is hier nu in de meerderheid? Dit wordt het microbioom genoemd. De definitie is als volgt: het microbioom van de mens is het totaal aan microben (oerbacteriën, bacteriën en virussen) dat te vinden is op de huid, in holtes en spleten en vooral in het darmkanaal. [3]

Wat doen onze microben

In navolging van het Human Genome Project gaf de Amerikaanse gezondheidsorganisatie ‘National Institute of Health’ opdracht om alle micro organismen in het lichaam – het microbioom – in kaart te brengen om ze te identificeren en om te zien wat ze nu precies doen. [1,2] Het blijkt dat de bacteriën die op verschillende plaatsen op de huid te vinden zijn ieder hun eigen leefgemeenschap hebben. Dit ecosysteem verschilt net zoveel van elkaar als de leefgemeenschappen in het bos, de duinen of de zee. Ieder mens heeft zijn eigen unieke bacteriegemeenschap – net zo uniek als zijn eigen DNA of vingerafdruk. De bacteriën vervullen allerlei taken zoals vitaminen aanmaken, halen voedingsstoffen uit ons voedsel, communiceren met onze hersenen, helpen bij de spijsvertering en waarschijnlijk nog veel meer functies die we nu nog niet kennen.

Ons immuunsysteem zit in ons spijsverteringskanaal

Nu de westerse wereld meer en meer te weten komen over het enorme belang van onze microwereld wordt één ding wel heel erg duidelijk. Het gemak waarmee we onze leefomgeving en onszelf op alle mogelijke manieren bacterie vrij maken komt hiermee wel in een heel ander daglicht te staan. Het afgelopen jaar alleen al zijn er duizenden wetenschappelijke onderzoeken gepubliceerd met overdonderende resultaten. Ons immuunsysteem zit voor het grootste gedeelte (70%) in ons spijsverteringskanaal. [4,5] Ontstekingen van de darmen zoals de ziekte van Crohn, en zelfs de recente epidemieën zoals obesitas en diabetes 2 zou in verband kunnen staan met de veranderingen in de darmflora van de afgelopen vijf decenia’s. [7]

Deel het leven

Toen ik dit voor het eerst las moest ik opeens denken aan mijn oude Ayurveda leraar in India. Wanneer hij ging eten gaf hij altijd eerst een balletje rijst aan de mieren. ‘Deel het leven’ fluisterde hij dan zachtjes. Nog zie ik hem behoedzaam het balletje rijst neerleggen op de grond. Binnen ‘no time’ zat het hele balletje onder de zwarte en rode mieren. Respect tonen en deelgenoot maken van alle leven om je heen. Wat een enorme boodschap zit hierin.

Tégen het Leven of Vóór het Leven – Ántibiotica versus Próbiotica

Het zoeken naar een gezond evenwicht is de leidraad van de ayurveda. Voortdurend de balans vinden in je binnenwereld en je buitenwereld. Dat evenwicht zoeken is een dagtaak. Evenwicht is een moment, net als geluk zodra je ervan bewust bent is het alweer voorbij. Dan begint weer de zoektocht naar dat evenwicht of het geluk. Dat is niet erg want zo zit het leven in elkaar. Het is voor mij keer op keer fascinerend om te beseffen wat voor wijsheid ayurveda heeft met haar kennis van het leven. Pro biotica betekent vóór het leven zijn en anti biotica betekent tégen het leven zijn. Zullen we hier nog eens goed over nadenken als we weer een antibioticakuurtje nemen?

Op uw gezondheid,
Cornelis Peters
25 september 2013

Bronnen en verder lezen:
Genomics
Kennislink over het genoom
Microbioom
Intestinal microbiota as regulator of the immune system.
Chang HD, Kamradt T. Z – Rheumatol. 2011 Nov;70(9)
Voices from within: gut microbes and the CNS.
Forsythe P, Kunze WA – Cell Mol Life Sci. 2013 Jan;70(1):55-69.

A Study in Balance: How Microbiomes Are Changing the Shape of Environmental Health
Kellyn S. Betts – Environ Health Perspect. 2011 August; 119(8)

Acta Diabetol. 2011 December; 48(4): 257–273.
Published online 2011 October 2. doi: 10.1007/s00592-011-0333-6
PMCID: PMC3224226
Gut microbiota and diabetes: from pathogenesis to therapeutic perspective
Rémy Burcelin,corresponding author1,2 Matteo Serino,1,2 Chantal Chabo,1,2 Vincent Blasco-Baque,1,2 and Jacques Amar3

Deel dit bericht

Facebook
Twitter
LinkedIn

Laat een reactie achter

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Over Europa Ayurveda Centrum

Wanneer jij je gezondheid in eigen hand wilt nemen ben je van harte welkom in ons centrum. Wij bieden ABC consulten, Ayurvedische behandelingen en een breed assortiment aan op maat gemaakte kruidenpreparaten en oliën.

Recente berichten

Volg ons op Facebook

Schrijf je in voor tips over gezondheid

error: Content is protected !!
Scroll naar boven
Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief
en ontvang het gratis e-boek in je e-mail.